Dossier | Kies je in de winter voor een specifieke of veelzijdige XC MTB-band?

Door Olivier Béart -

  • Staff pick

  • Techniek

Dossier | Kies je in de winter voor een specifieke of veelzijdige XC MTB-band?

De juiste MTB-band kiezen voor het winter- en modderseizoen doet steeds veel vragen rijzen. Kies je voor een specifiek profiel of toch eerder voor een veelzijdige band waar je het hele jaar door mee kan rijden? Aan de hand van verschillende mountainbikebanden uit het crosscountry-gamma van Schwalbe (Racing Ralph & Ray, Rocket Ron en Dirty Dan) wilden we proberen je enkele mogelijke antwoorden te geven, antwoorden die ook toepasbaar zijn op andere merken:

Bestaat er een mountainbikeband die veelzijdig genoeg is om zowel op droog zomerterrein als in de wintermodder te schitteren? Of moet je kiezen voor banden met een specifiek profiel voor het rijden in winterse en natte omstandigheden? Deze vraag is bijna net zo oud als het mountainbiken zelf! Dat neemt niet weg dat de vraag erg actueel blijft en met de recente evolutie van de banden en velgen voor XC wilden we het thema nog eens van onder het stof halen.

Op basis van de MTB-banden uit het Schwalbe-gamma die we hebben getest, volgen hier enkele sleutels die, naar wij hopen, zullen helpen de juiste keuze te maken.

Kleverige modder of natte rotsen: laten we niet alles door elkaar halen!

Voordat we het over de banden zelf hebben, moet duidelijk worden gemaakt dat de winterse omstandigheden niet overal hetzelfde zijn. Elk type ondergrond heeft zijn eigen kenmerken en in tegenstelling tot de banden onder onze auto’s kunnen we niet echt spreken van “winterbanden” die tijdens het koude seizoen overal goed zullen zijn. In het mountainbiken moeten we toch iets zorgvuldiger analyseren op welk type ondergrond we het meest rijden.

Over het algemeen kunnen we twee ondergronden onderscheiden: hard of zacht; afwaterend of niet. Door de verschillende combinaties ervan op te sommen, hebben we al een goed beeld waarin we het grootste deel van het land kunnen classificeren. In grote lijnen geeft dit het volgende:

  • Afwaterend en hard: stenen/grind
  • Afwaterend en zacht: zand
  • Nat en hard: vloeibare modder
  • Nat en zacht: vettige en kleverige modder

Dit is een eerste basis waarmee je jouw bandenkeuze kunt bepalen in functie van de kenmerken die we hieronder zullen beschrijven. Laten we echter niet vergeten dat de aangetroffen ondergrond zelden 100% homogeen is. Bij het kiezen moet je dus vooral letten op de ondergrond waarop je voornamelijk rijdt en/of de ondergrond waarop je het meest op de correcte grip wil kunnen rekenen.

Over het algemeen kunnen we voor een ondergrond die goed afgewaterd wordt banden gebruiken die erg lijken op de exemplaren die in droge omstandigheden worden gebruikt. Hetzelfde geldt voor vloeibare modder die zal wegvloeien zoals water en de rijomstandigheden niet zo veel zal veranderen. Een iets zachter rubber zal wel helpen om grip te behouden op de natte ondergrond. In deze omstandigheden mag je ook nog best een brede band gebruiken omdat het risico op modder dat in het frame ophoopt klein is, en op die manier kan je met een lage bandendruk blijven rijden.

Resten er nog de omstandigheden van vettige en kleverige modder die een grote uitdaging vormen. Daarom zullen we ons hier vooral op deze omstandigheden concentreren (maar niet alleen).

Veelzijdig of specifiek profiel?

Er was een tijd dat modderbanden echt een must waren. We hadden het toen vooral over zeer smalle banden met een diameter tussen 1,5 en 1,7 inch … die smaller waren dan veel huidige gravelbanden. Die banden waren voorzien van hele hoge noppen, weinig in aantal en goed verdeeld. Maar we hebben het over een tijd waarin we nog met 26″-wielen reden en de parkoersen over het algemeen minder technisch waren dan nu. Laten we ook niet vergeten dat we destijds nog met een voorderailleur en drie kettingbladen reden waar de modder zich kon ophopen, wat het gebruik van zeer smalle banden rechtvaardigde.

Het eerste punt dat vandaag is veranderd, is dat we bijna allemaal zijn overgestapt op 29″-wielen, die van nature meer grondoppervlak en meer tractie en grip bieden. Dan nog een belangrijk punt: we hebben de neiging om op technischer terrein te rijden dan 25/30 jaar geleden. Maar het feit blijft dat in bepaalde regio’s dikke modderlagen nog steeds gebruikelijk zijn op de land- en bospaden die tijdens veel wintertoertochten worden afgelegd.

Door deze evoluties is het tegenwoordig minder essentieel om MTB-banden te hebben met een zeer specifiek profiel voor winterse omstandigheden. Hoe zachter en vochtiger de grond is, hoe meer het profiel profiteert van hoge noppen die in de grond wegzakken om grip te vinden. Vergeet semi-slicks (ook al kunnen ze op natte stenen werken, bij de kleinste modderpoel gaan ze in de fout), maar je kan wel overwegen om het hele jaar door banden met een veelzijdig profiel te gebruiken.

Over profiel gesproken: een punt dat interessant kan zijn – en nog meer in natte omstandigheden en wanneer het moeilijk is om grip te vinden – is om onderscheid te maken tussen de voorkant en de achterkant. Met een profiel dat is geoptimaliseerd om zijdelingse grip te vinden aan de voorzijde en een profiel voor meer tractie/krachtoverdracht aan de achterzijde, heb je een grotere kans dat je fiets een goed rijgedrag behoudt, zelfs in zware/natte omstandigheden. Een meer concrete verklaring voor dit punt zullen we zien in het stukje over de Schwalbe Racing Ralph/Ray-banden iets verderop.

Welke breedte kiezen?

Vergeet de supersmalle 1.5 tot 1.7 inch mountainbikebanden waar we het eerder over hadden: die bestaan ​​niet meer. Tegenwoordig zijn de smalste banden die we vinden 2.0 inch of 50 mm breed, zoals de Schwalbe Dirty Dan. Bij de meeste merken zal de breedte tussen 2.1 en 2.25 inch liggen voor banden die meer geschikt zijn voor natte omstandigheden. We horen steeds vaker over 2.4″ banden voor XC en veel van de huidige fietsen zijn van origine uitgerust met zulke brede banden. Dit werkt op harde ondergrond (rotsen, wortels), zelfs als ze nat zijn, omdat een brede band meer toelaat dat het karkas kan vervormen om grip te krijgen. Maar deze brede XC-banden met weinig noppen zijn te vermijden op zachte en natte ondergrond omdat je dan over de bovenste modderlaag “zweeft”, terwijl je er een minimum in zou moeten wegzakken om grip te vinden. Om nog maar te zwijgen over modderophopingen tussen de banden en het frame, want met brede banden blijft er weinig vrije ruimte over.

Kortom, het is zoeken naar een compromis en banden met een breedte rond de 2.2″ lijken ons vandaag de dag de beste keuze. Met deze breedte behoud je een zekere veelzijdigheid en vermijd je dat de band niet diep genoeg inzakt en over de modderlaag ‘zweeft’ zoals een brede 2.4″ band. En je vermijdt ook de valkuilen van te smalle banden. Banden van 2.2/2.25″ hoeven we niet te veel op te pompen (in tegenstelling tot banden van 2.0″), waardoor de grip en het comfort (betere filtratie van trillingen) behouden blijft.

Nog een punt om in gedachten te houden als het over het bandengedeelte gaat: de breedte van de velg. Er is geen sprake van om banden met een breedte van 2.0″, zoals de Dirty Dan, op 30 mm brede velgen te monteren! Het profiel zal te “hoekig” worden en het risico bestaat dat de hieldraden niet goed op hun plaats blijven. Voor de montage van 2.2″ banden is het beter om over te stappen op velgen van 25/27 mm, of zelfs op een maximale breedte van 28 mm. Bij zeer recente banden, zoals de Maxxis Severe, kan je een brede velg van 30 mm gebruiken omdat deze banden ontworpen zijn voor velgen van die breedte, ook al hebben ze “slechts” een diameter van 2.25″. Steeds meer bikers gebruiken net als de profs velgen van 30 mm op XC-fietsen, maar vergeet niet dat profs makkelijk kunnen terugkeren naar smallere velgen indien de omstandigheden dat verlangen. Dit is een argument dat ons ertoe aanzet om een zekere terughoudendheid aan de dag te leggen voor het gebruik van zulke brede velgen door gewone bikers zoals jij en wij.

Een kwestie van druk

De druk in de banden tijdens het rijden hangt uiteraard vooral af van het gewicht van de berijder + fiets. Maar ook de breedte van de band zal deze parameter beïnvloeden. Wanneer de band smaller wordt, moeten we de druk met 0,1 tot 0,2 bar verhogen (circa 10 tot 15%) om te voorkomen dat de band de velg raakt en om het risico op stootlekken te beperken. Voor dit soort problemen bestaan ​​er preventiemiddelen (tire noodles en/of velgen met minder scherpe randen aan de velghaken) die interessant kunnen zijn als je de bandendruk niet te veel wilt verhogen.

Rendement versus veiligheid en stootlekken versus grip, alles is altijd een kwestie van keuzes maken en compromissen sluiten, wat door de geringe keuze des te moeilijker te vinden zal zijn naarmate de banden smaller worden. Over het algemeen geldt dat hoe zachter de ondergrond waarop je rijdt (zand, vettige modder), hoe meer je het je kunt veroorloven om met een hoge bandendruk te rijden zonder dat je de gevolgen hoeft te ondervinden. Maar zodra je, al is het maar voor een deel van je tochten, op een hardere ondergrond rijdt, zul je er alles aan moeten doen om de band zo flexibel mogelijk te houden. Want minstens evenveel of zelfs meer dan de noppen of het rubber, is het vermogen van het karkas om te vervormen van kapitaal belang om de grip te garanderen.

Het belang van het rubber

Bij natte omstandigheden wordt het gebruik van een zachter rubber aanbevolen. Op banden met veel noppen zorgt dit type rubber met een lagere rebound ervoor dat de minimale mobiliteit van de grote noppen behouden blijft en daardoor een basis voor grip op stenen en wortels ontstaat, waar de oude modderbanden met hun harde rubber al hun kracht verloren (om nog maar te zwijgen van het feit dat ze ook erg smal waren …) tot het punt dat ze soms ronduit gevaarlijk werden. Zo biedt Schwalbe zijn Dirty Dan XC tegenwoordig alleen aan met zijn Addix Speedgrip-rubber (blauw), het zachtste voor XC-gebruik, en niet met zijn Addix Speed-rubber (rood).

Niet alle merken bieden verschillende rubberkeuzes voor hetzelfde profiel aan zoals Schwalbe doet, maar als je kunt – zelfs als je banden met een veelzijdiger profiel gebruikt – kies dan voor een zachter rubber, zeker aan de voorkant, wat de grip verbetert. Op zachte ondergrond (en dus kleverige modder) zal je er niet echt van profiteren, maar op een hardere ondergrond en op obstakels voel je meteen het verschil in vertrouwen en grip als het nat is. Bij koud weer zal een zachter rubber ook meer flexibiliteit behouden dan een rubber dat van nature al harder is. Kortom, in alle omstandigheden waarin de grip van de grond precair is, zal het des te belangrijker zijn om te kunnen vertrouwen op zachter rubber, dat intrinsiek meer grip biedt.

Het Schwalbe-gamma als voorbeeld

Om ons punt te illustreren zetten we drie banden uit het Schwalbe-gamma – dat een van de grootste is en de meeste opties biedt voor winterse omstandigheden – op een rij. Zelfs als je je naar een ander merk wendt, zou je lessen moeten kunnen trekken uit deze drie verschillende modellen.

Schwalbe Racing Ralph & Racing Ray

Het Schwalbe Racing Ralph/Ray duo is het veelzijdige XC-duo in het Schwalbe-gamma dat toch vooral op competitie en prestaties is gericht. Op droog terrein rijden de door Schwalbe gesponsorde XC World Cup-rijders vaak op de semi-slick Thunder Burt, maar op meer technische, zachtere circuits of als het nat is, is het Racing Ralph/Ray-duo favoriet bij vele renners. Ook bij marathonrenners, wanneer de routes een gevarieerde ondergrond kennen. Voor de “gemiddelde” beoefenaar zoals jij en wij heeft dit duo ook zeer interessante eigenschappen.

Allereerst biedt dit duo weinig rolweerstand – het zijn goede wedstrijdbanden – en zorgt het voor zeer goede prestaties op snelle stroken. De Racing Ray heeft een ontwerp dat is geoptimaliseerd voor een montage aan de voorzijde. De oriëntatie van de noppen bevordert de zijdelingse grip die uitstekend is. Hij laat toe dat je je lijnen precies kunt volgen. Zijn sterkste punt is zijn veelzijdigheid, omdat hij net zo goed is in droge als in natte omstandigheden. Voor natte omstandigheden moet je er gewoon op letten om te kiezen voor de versie met Addix Speedgrip-rubber (blauw) in plaats van de Addix Speedversie (rood). Vooral omdat de Speedgrip-versie wat ons betreft niet echt benadeelt op droog terrein of qua rendement. Opgelet, aan de achterkant biedt hij geen erg goede tractie of goed rendement en zal hij snel verslijten. Dit is een MTB-band die gereserveerd moet worden voor montage aan de voorkant.

Aan de achterkant is het ontwerp van de Racing Ralph behoorlijk geoptimaliseerd voor tractie, met rechthoekige noppen waarvan de grootste zijde loodrecht op de rijrichting staat. De noppen op het loopvlak liggen vrij dicht bij elkaar, maar de grip in de modder is behoorlijk overtuigend en alleen op plakkerige modderstroken kan je ermee tegen zijn grenzen botsen. De Racing Ralph is alleen verkrijgbaar in Addix Speed-rubber (rood), wat een te snelle slijtage helpt voorkomen, maar dat weerhoudt hem er niet van om ons ​​te overtuigen.

Qua diameter is het Schwalbe Racing Ralph/Ray duo verkrijgbaar in de breedtes 2.10, 2.25 en 2.35 inch. Het model van 2.10″ mag dan wel in de catalogus staan, maar is moeilijk te vinden en echt heel smal, te smal in onze ogen. Aan de andere kant van het spectrum vermijdt de 2.35″ de valkuilen van bepaalde 2.4″ banden, en hun profiel, met veel noppen voor XC-wedstrijdbanden, helpt ook. Begrijp dat ze zich weten te redden in de modder waar andere “brede” XC-banden volledig in paniek raken. Voor de winter raden we je aan om te kiezen voor 2.25″, wat iets smaller is dan 2.35″ en duidelijk comfortabeler op zachte ondergrond, terwijl je, vergeleken met de 2.10, een breedte behoudt waardoor ze comfortabel kunnen zijn op harder en technischer terrein.

Schwalbe Rocket Ron

De Schwalbe Rocket Ron is een oude bekende die zijn plaatsje in de catalogus goed weet te verdedigen. Voor het verschijnen van het Racing Ralph/Ray duo werd hij vaak gemonteerd met een oudere generatie van de Racing Ralph aan de achterzijde, om vooraan meer grip en veelzijdigheid te bekomen. Tegenwoordig zien we nog steeds dat onder meer Loana Lecomte hem van tijd tot tijd gebruikt tijdens wedstrijden, omdat ze het rijgedrag ervan waardeert. Ook al heeft dit model ondertussen een gezegende leeftijd, moeten we erkennen dat hij een zeer goede grip biedt op zachte ondergrond, een correct rendement heeft en tijdig signalen uitstuurt dat je zijn limieten bereikt. Feit blijft dat hij vandaag de dag een beetje wordt overschaduwd door het modernere Racing Ralph/Ray-duo.

Aan de voorkant wordt de Rocket Ron naar onze mening op alle niveaus duidelijk overtroffen door zijn neef, de Racing Ray, die een betere zijdelingse grip biedt, zowel in de modder als op hardere oppervlakken, vooral als deze nat zijn. Achteraan kan de Rocket Ron een mooi compromis bieden wanneer de Racing Ralph en zijn dicht bij elkaar geplaatste noppen overweldigd worden (plakkerige modder) zonder het rendement op de weg en brede paden al te veel te benadelen, noch alle tractie te verliezen op hardere ondergrond.

Schwalbe Dirty Dan

De Schwalbe Dirty Dan is een beetje een buitenbeentje in het huidige landschap van XC-banden. Hij verscheen meer dan 10 jaar geleden en is vooral bekend in de enduro/DH-versie. Weinig mensen weten het, maar hij bestaat ook in een breedte van 2.0″ voor gebruik in crosscountry. Met zijn zeer smalle diameter en zijn hoge en ver uit elkaar geplaatste vierkante noppen doet hij denken aan de oude modderbanden die we kenden uit het 26 inch tijdperk.

Hiermee is de toon meteen gezet: hij is zeer geschikt voor vettige, plakkerige modder en omgeploegde boerenpaden! In deze specifieke omstandigheden kent hij geen gelijke en kun je door diepe modderpoelen waden waar je fietsvrienden zullen stilstaan ​​of in de leegte trappen, of hun fiets voortduwen met banden die helemaal vol kleven met modder. Nadeel is dat je met smallere velgen moet rijden, de band meer moet oppompen en dat hij door het smalle profiel minder kan vervormen om grip te bieden op harde ondergrond en stenen of wortels.

Dit zijn dus banden voor een zeer specifiek gebruik die lonen in kleverige modder maar elders voortdurend aandacht vergen. Het zachte rubber en de 29″-wielen maken het iets makkelijker en we hebben niet meer de indruk dat we bij elke wortel gaan sterven, zoals in de tijd van de 26″ en het hardere rubber. Ook het rendement op asfalt (waar ze wat trillingen veroorzaken) en brede paden is maar gemiddeld. En zelfs het gewicht is niet zo interessant omdat ze bijna 740 gram wegen (door ons geverifieerd). Zonder de slijtage te vergeten, die zeer snel kan optreden, vooral aan de achterkant tijdens het rijden op de weg of op snellere stukken.

Toch zijn we blij dat Schwalbe de Dirty Dan nog steeds in de catalogus aanbiedt, want de band is bijna een uniek aanbod op de markt en het zorgt ervoor dat degenen die voornamelijk in plakkerige modder rijden niet zonder banden komen te zitten.

Conclusie

Zoals je wellicht hebt begrepen, raden wij je aan om voor het winterseizoen een compromis te zoeken, behalve als je echt vaak door het veld zult crossen. Want zelfs als de omstandigheden over het algemeen natter en gladder zijn, betekent mountainbiken dat je op gevarieerd terrein rijdt. En ook al zijn we blij dat er in het Schwalbe-gamma een band als de Dirty Dan bestaat, toch is dit een beetje een buitenbeentje en zijn voortreffelijke prestaties in kleverige modder gaat elders gepaard met aanzienlijke beperkingen. De Rocket Ron is een goede “budget” keuze omdat ze in de Performance-versie tegen zeer betaalbare prijzen te vinden zijn, maar onze keuze gaat naar het Racing Ralph/Ray-duo in 2.25″. Met een uitstekend rendement, een verbazingwekkende veelzijdigheid, een geoptimaliseerde voorkant om precies te sturen en zijdelingse grip te vinden met zijn specifieke ontwerp en zachter rubber, gecombineerd met een achterkant ontworpen voor tractie en met harder rubber om een verlies aan Watts tijdens het trappen te beperken, voldoen ze aan alle eisen en wensen. Dit is duidelijk een montage waarmee je de meest uiteenlopende ondergronden kunt aanvallen. Een must in onze ogen, die weinig equivalenten kent onder de concurrentie, tenzij je misschien meerdere profielen mixt.

Meer info via www.schwalbe.com

DoorOlivier Béart