Mountainbikers in het vizier wegens “asociaal” gedrag

Door Yannick Schepers -

  • Natuur

Mountainbikers in het vizier wegens “asociaal” gedrag

In samenwerking met bijzondere veldwachters heeft de politie in opdracht van de provincie West-Vlaanderen in Ieper een eerste grootschalige mountainbike controle gehouden. Deze vond plaats op en rond Provinciedommein Kemmelberg op Heuvellands grondgebied. Aanleiding voor de actie zou het asociaal gedrag zijn van mountainbikers die zich op wandelpaden begeven. Verschillende zones werden gecontroleerd door politie op e-mountainbikes, met ondersteuning van politiedrones en veldwachters.

Burgemeester Wieland De Meyer van gemeente Heuvelland waar de actie heeft plaatsgevonden wou graag verduidelijken hoe deze interventie tot stand gekomen is.

De actie werd georganiseerd door de provincie in samenwerking met de politiediensten. Als burgemeester werd ik pas net voor aanvang van de interventie verwittigd. Ik wil mij als burgemeester ook distantiëren van de actie, de machtsontplooiing die daarmee gepaard ging en bovenal de term ‘asociale mountainbikers’ die daarbij gebruikt werd.”

In de laatste jaren als burgemeester, en voordien als schepen van Sport heb ik zelden of nooit klachten gekregen met betrekking tot mountainbikers. We hebben een mooi en groot aanbod aan recreatiemogelijkheden in de natuur. De recreatiedruk tijdens corona heeft de noodzaak voor een aangepast beleid bloot gelegd. We hebben nieuwe wandelpaden gecreëerd om die druk te verdelen over een groter gebied. Dit voorval sterkt mij in de overtuiging dat we die oefening moeten herhalen voor de mountainbikers”

Als gemeente heten we mountainbikers welkom, en werken we met grotere  evenement organisatoren samen om aan de hand van een seizoensgerichte kwetsbaarheidskaart trajecten te evalueren en aan te passen indien nodig. We hebben hierbij altijd op een aangename manier kunnen samenwerken. We voorzien regelmatig overleg tussen natuurbeheerders en sportbeoefenaars om ons beleid te optimaliseren. Verder zijn er studies die aantonen dat de impact van mountainbikers niet veel hoger is dan die van wandelaars. Daarom vinden wij overleg een belangrijke troef om te zorgen dat iedereen zich welkom kan voelen in onze mooie streek.”

Ook op sociale media heeft de actie onder mountainbikers voor beroering gezorgd. Er wordt vanuit de sport al geruime tijd gevraagd voor voor meer constructief overleg tussen mountainbikers en natuurbeheerders. De aanleiding daarvoor was in eerste instantie het verdwijnen van verschillend mountainbike spots zoals onder andere de Helispot in Leuven en Sterbike in Sterrebeek. Deze plekken werden illegaal aangelegd waardoor ANB genoodzaakt was deze in hun oorspronkelijke staat te herstellen. De actie van afgelopen zaterdag richtte zich niet op een specifieke locatie, maar op het mountainbiken in het algemeen.

De huidige wetgeving verbiedt mountainbiken, overal, behalve waar het uitdrukkelijk wordt toegelaten. En die toelating beperkt zich in eerste instantie tot de aangelegde routes die o.a.. beheerd worden door Sport Vlaanderen. Bij de controle van afgelopen zaterdag waren het niet de mountainbikers die illegale trails bouwen, maar de recreanten, de cross-country mountainbikers en de gravelrijders die doelwit zijn geworden van de komende controleacties georganiseerd door de politie in samenwerking met de bevoegde veldwachters. 

Om deze controles te begrijpen moeten we de oorsprong van de regelgeving begrijpen. Deze controles passen binnen de regelgeving die werd vastgesteld in het bosdecreet. In deze decreten werden er onder meer regels opgesteld wat betreft de toegankelijkheid van natuur- en bosgebieden. De bevolkingsdichtheid in Vlaanderen maakt deze regelgeving noodzakelijk om iedereen kans op recreatie te geven.

De basisregel in alle Vlaamse bos- en natuurgebieden is principiële toegankelijkheid, wat inhoudt dat voetgangers steeds welkom zijn op alle wegen en paden, tenzij die zijn afgesloten met een verbodsbord of ontoegankelijk werden gemaakt volgens een goedgekeurde toegankelijkheidsregeling. Deze regelgeving is ook van toepassing in privébossen, tenzij de eigenaar borden ophangt dat zijn eigendom niet publiek toegankelijk is.

De toegankelijkheidsregelingen die hierin zijn opgenomen voor wandelaars, zijn niet van toepassing op fietsers. Concreet wil dit zeggen dat fietsers zich volgens de huidige wetgeving enkel mogen verplaatsen in natuur- en bosgebieden op wegen en paden die daarvoor zijn opengesteld en zijn vastgelegd in een toegankelijkheidsregeling. Het is om die reden dat mountainbikers die zich op wandelpaden begeven, zich volgens de veldwachters afgelopen zaterdag, schuldig maken aan asociaal gedrag. De regelgeving voor fietsers is sinds de jaren ’80 niet meer aangepast aan de huidige samenleving noch aan de beoefenaars van de sport.

In Vlaanderen weerklinkt de vraag tot overleg al een paar jaar. Vanwege die noodzaak is Mountainbike Foundation Vlaanderen ontstaan. MBF Vlaanderen wil mountainbikers verenigen om als organisatie op een constructieve manier in dialoog te treden met de verschillende natuurorganisaties om tot een hernieuwde toegankelijkheidsregeling te komen voor mountainbikers. Om dat te bereiken hebben ze een Charter geschreven dat 5 punten omvat.

  1. Mountainbikes toelaten op alle wegen en paden
  2. Paden delen met alle natuurliefhebbers
  3. Permanente routes en zones creëren en aanpassen
  4. Bestaande paden routes en onderhouden, herstellen en respecteren
  5. Een overlegorgaan oprichten tussen mountainbikers en beleidsmakers

Daaraan gekoppeld verschillende gedragsregels die de duurzaamheid van de natuur moeten garanderen.

Dat mountainbikers in een spanningsveld terecht zijn gekomen wordt met de actie in Heuvelland nogmaals duidelijk. Enkel overleg tussen gemeentediensten, bos- en natuurbeheerder en een vereniging die namens mountainbikers het woord kan nemen zou in Vlaanderen voor duurzame oplossingen kunnen zorgen. MBF Belgium heeft de doeltreffendheid van goede communicatie bewezen met de realisatie van het eerste legale mountainbike trail center in Spa. Mountainbikers worden nog steeds uitgenodigd om het Charter van MBF Vlaanderen ondertekenen.

Website MBF Vlaanderen: https://www.mbfvlaanderen.be/

Website ANB mountainbike regels : https://www.natuurenbos.be/mountainbiken-de-natuur-wat-mag-wel-wat-mag-niet

Website Sport Vlaanderen: https://www.sport.vlaanderen/waar-sporten/sporten-in-de-natuur/

 

DoorYannick Schepers