Test nieuw | Cervélo Áspero-5: een aero-gravelbike om door de lucht te klieven
Door Paul Humbert -

Cervélo is al langer een merk dat gravelbikes met een sportief DNA aanbiedt, maar de lat werd nog nooit zo hoog gelegd als nu. Het merk presenteert de Áspero-5, een compromisloze racegericht gravelbike, ontworpen met één hoofddoel voor ogen: zo aerodynamisch en snel mogelijk zijn.
Gravelen is een discipline die groeit en waarvan de wedstrijdtak steeds groter wordt. Met de Áspero-5 heeft Cervélo ervoor gekozen zich te richten op renners die kicken op snelle races.
Tot nu toe was de Áspero-5 van Cervélo een iets lichtere en radicalere versie van de Áspero, met behoud van de basiskenmerken. Die tijd is voorbij, want de fiets die je nu voor ogen hebt, is compleet nieuw. We hebben de Áspero een paar maanden geleden getest en deze 5-versie doet hem bijna als een avonturier lijken. Het merk zet zich volledig in voor de positionering van deze nieuwe fiets: jammer van de veelzijdigheid, want alles is ontworpen voor de competitie.
Voortbouwend op het onderzoek dat op de weg is uitgevoerd – onder meer via het WorldTour-team Visma-Lease a Bike – heeft Cervélo zijn kennis van aerodynamica toegepast op deze nieuwe gravelbike. Volgens het merk is dit aspect nog niet voldoende bestudeerd op gravel. Het maakt echter deel uit van Cervélo’s DNA, dat hier al sinds de oprichting zeer veel aandacht aan besteedt.
Het merk bestudeerde de 15 grootste gravelraces in Noord-Amerika en noteerde gemiddelde snelheden tussen 33 en 38 km/u, maar ook teamtactieken en sprintaankomsten. Om de best mogelijke prestaties te behalen, dien je eerst langs de weegschaal te passeren: Cervélo kondigt een frame aan van 1025 gram, een voorvork van 420 gram en een complete frameset van 1963 gram (in maat 56). Want aerodynamisch hoeft niet zwaar te zijn.
Aerodynamica
Cervélo kondigt aan dat de Áspero-5 tegen een snelheid van 48 km/u 37 watt minder nodig heeft dan de vorige Áspero en 34 watt minder dan zijn eerste concurrent (in vergelijking met andere aero-gravelbikes, zoals de Trek Checkpoint of de Ridley Kanzo).
Anton Petrov, de ontwerper van de fiets, legt uit dat het streven naar snelheid talloze iteraties vereist, waarbij rekening wordt gehouden met de vorm van het frame en de componenten. Vervolgens worden er fysieke of virtuele tests uitgevoerd in een windtunnel.
Om deze aerodynamische winst te behalen, richt Cervélo zich op grotere oppervlaktes en onderzoek naar de juiste vormen om de luchtdoorstroming te verbeteren. Het merk ontwierp deze fiets als één geheel en nam in zijn onderzoek een stuur van eigen ontwerp op. De cockpit bestaat uit twee delen om flexibiliteit in de instellingen te behouden en aanpassingsmogelijkheden te bieden voor alle lichaamstypes of wensen, iets wat een cockpit uit één stuk niet mogelijk maakt.
De flare-waarden zijn zeer laag (12°, 40 cm boven, 46 cm onder) en het merk heeft een compacter stuur ontworpen om gemakkelijker te kunnen wisselen tussen de hoge en lage posities van de handen. Het is ook mogelijk om verlengstukken op dit stuur te monteren en er is een nieuw gps-bevestigingssysteem, dat volgens het merk ook aerodynamischer is.
Om dezelfde redenen lopen de kabels intern door het frame. De fiets is uitsluitend ontworpen voor gebruik met kabelloze aandrijvingen. Het is echter ook mogelijk om te kiezen voor een semi-integratie, waarbij de kabels onder de stuurpen lopen.
Cervélo levert tweedelige spacers mee waarmee de hoogte van de cockpit kan worden aangepast zonder dat de remmen losgekoppeld hoeven te worden.
De zadelpen heeft een gestroomlijnd ontwerp, ontwikkeld door het merk, zonder offset. Het gaat om hetzelfde exemplaar als op de Cervélo Soloist.
De remklauw is direct op de voorvork geplaatst om extra bouten te vermijden. De fiets is ontworpen voor gebruik met remschijven van 160 mm.
Geometrie
De Áspero is voorzien van een kleine flip-chip op de as van het voorwiel, waardoor de geometrie kan worden aangepast. Bij de Áspero-5 is Cervélo van deze oplossing afgestapt, nog steeds gemotiveerd door dezelfde zoektocht naar gewicht en aerodynamica en ook omdat deze flip-chip zelden wordt gebruikt. Het merk heeft in plaats daarvan gekozen voor een evolutie van de geometrie door de montage van de voor- en achterband te differentiëren.
Het merk biedt daarom twee configuraties aan. De eerste heeft twee banden van 42 mm en de tweede heeft een 44 mm band achteraan en een 40 mm band vooraan. Deze tweede configuratie zorgt voor een radicalere rijervaring, waarbij de fiets aan de voorkant iets lager is. Het doel is om een nog responsievere fiets te bieden op biljartvlak terrein. Het merk blijft kiezen voor een korte liggende achtervork voor een nerveuzer rijgedrag, beter bochtenwerk en om scherper te accelereren.
Onderdelen
Op deze Áspero-5 kunnen banden met een maximale breedte van 45 mm gemonteerd worden. Het merk is van mening dat deze speling optimaal is voor de aerodynamica en voldoet aan de verwachtingen van de renners. We vragen ons echter af of dit laatste punt klopt, na veel 50 mm-banden (of zelfs breder) te hebben gezien in races in het Spaanse Girona, maar ook tijdens wedstrijden in de US.
Cervélo zoekt met de banden de limieten op, niet qua breedte, maar wel door de keuze voor banden zonder noppen aan de zijkanten (Vittoria Corsa Pro). Dit model flirt met racebanden …
Omdat het buisoppervlak vergroot is voor de aerodynamica, is het een meevaller dat er een opbergvak op deze fiets is geplaatst. Het team van het merk heeft rekening gehouden met autonome wedstrijden, en deze opbergruimte is Cervélo’s antwoord. Er past een kleine pomp, een binnenband of reparatiemateriaal in. Het ‘deurtje’ is ontworpen om een bidonhouder te bevestigen, zodat er twee in het frame passen.
Cervélo kiest voor een T47A-trapas met schroefdraad vanwege het onderhoudsgemak en de duurzaamheid, met lagers met een grotere diameter.
De aandrijving bestaat uit de nieuwe Sram Red of Force 13-speed gravelgroepen zonder derailleurhanger. Bij de presentatie was onze testfiets echter uitgerust met een XO MTB-derailleur. De fiets is ontworpen voor gebruik met een enkel kettingblad, maar een interface maakt de montage van een voorderailleur mogelijk.
De fiets is uitgerust met een kettingblad met 48 tanden en is te upgraden naar een kettingblad met 52 tanden. Er is een kleine kettinggeleider op de fiets gemonteerd om te voorkomen dat de ketting springt. Cervélo biedt cranks aan in verschillende maten (165, 170 en 175 mm), afhankelijk van de fietsmaat.
Met bevestigingsschroeven kan je een bidonhouder onder het frame plaatsen en een frametasje op de bovenbuis, achter het stuur.
Cervélo Áspero-5: het gamma
Er zijn twee modellen en een frameset beschikbaar. Een Sram RED-model kost 11.499 euro en is alleen in glanzend zwart verkrijgbaar. Ons testmodel, met een Sram Force, kost 8.299 euro. Je hebt de keuze uit glanzend zwart of de kleur ‘Royal Mercury’. De framekit met voorvork, zadelpen en cockpit kost 5.299 euro.
Cervélo Áspero-5 Force: de eerste test
We konden de nieuwe Áspero-5 bemachtigen voor twee testritten in de buurt van Banyoles en Girona in Spanje, een regio die uitgegroeid is tot het zenuwcentrum voor de gravelsport in Europa. Het relatief vlakke terrein is dan ook geknipt voor het programma van deze nieuwe fiets.
We reden er met het Force-model, een paar weken voor de officiële release van die gravelgroep. Omdat de derailleur nog niet beschikbaar was, werd deze vervangen door een XO-mountainbikemodel. We vinden de nieuwe remmen erg krachtig en gevoelig en de kleine schakelknoppen bovenop de remgrepen zijn net als bij de Red-groep erg prettig.
Zodra je op deze nieuwe fiets stapt, merk je welke ambities hij heeft. Onze zitpositie is laag en gestrekt, en de fiets voelt vanaf de eerste omwentelingen veel lichter, of in ieder geval sneller, aan dan de ‘gewone’ Áspero.
We snappen de aanpak van het merk, maar op gravel verloopt de inspanning minder egaal dan op de weg, en veel andere factoren kunnen het ritme vertragen of belemmeren. Bovendien vond onze eerste dag plaats op licht modderig terrein en dus begonnen we onze test met banden met iets meer noppen.
Zelfs met deze eigenschappen is de snelheid die uit de fiets komt indrukwekkend. Ook de acceleraties zijn dat, met zijn zeer korte liggende achtervork. Wat ons vooral bijblijft, is de algemene responsiviteit van de fiets, met zijn smalle stuur en lage positie. We waarderen hem over het algemeen voor zijn snelheid en zijn niet zinnens om met hem te gaan toeren of bikepacken.
De overstap op de standaard banden met weinig noppen vereist iets meer bandenspanning, en hoewel je nog meer aan snelheid wint, verlies je het vertrouwen op de vette stukken. Je moet er zeker van zijn dat je op droog en glad terrein rijdt, anders gaat de snelheidswinst snel verloren in de eerste technische stukken, vooral op de klimmetjes.
Als de fiets een klap krijgt dan is het raak. De fiets is erg stijf, dat is onmiskenbaar, maar is niet oncomfortabel tijdens het trappen. De filtering van de trillingen is best indrukwekkend, zonder dat dit ten koste gaat van de prestaties bij het trappen. In de afdalingen vereist de agressieve geometrie speciale aandacht: die is minder sereen dan bij de klassieke Áspero, die meer beheerst en stabiel is.
Deze Áspero-5 is echt ontworpen voor het snelste terrein, vergelijkbaar met wat je in veel Noord-Amerikaanse races tegenkomt. We waarderen de smalle positie aan de voorkant van de fiets, terwijl te veel merken sturen aanbieden die voor ons te breed zijn voor gravel. De fiets is levendig, maar je brengt veel tijd door met je handen beneden in het stuur, en je behoudt een goede controle.
Deze Cervélo Áspero-5 is een nichefiets, maar hij zal Europese renners zeker aanspreken, mits ze het zonder banden breder dan 45 mm kunnen stellen. Als je op zoek bent naar de snelste fiets, zelfs als dat betekent dat je wat inlevert op veelzijdigheid, dan is dit misschien iets voor jou. En als je twijfelt tussen een racefiets of een gravelbike voor redelijk glad terrein, is deze fiets misschien wel wat je zoekt?
Meer info via www.cervelo.com