Test nieuw | Sram GX Eagle 52: een tandje meer!

Door Olivier Béart -

  • Techniek

Test nieuw | Sram GX Eagle 52: een tandje meer!

De Sram GX Eagle-groep – de bestseller van het merk – werd in een nieuw jasje gestoken. Naast enkele kleine aanpassingen verwelkomt Sram ook een nieuwe 10-52t cassette. Die cassette is tevens verkrijgbaar voor de XO1 en XX1 Eagle die op hun beurt licht aangepast werden. Vojo ontving in avant-première een Sram GX Eagle 52 waarvan je hieronder onze eerste testindrukken kunt nalezen. Maar eerst stellen we de nieuwe GX Eagle-groep uitgebreid aan je voor.

Nu Shimano eindelijk ook een mooi 12-speed aanbod heeft, besliste Sram om zijn groep uit het middensegment in een nieuw jasje te steken. Daarmee wil het merk ook enkele puntjes van kritiek aanpakken die er waren op de GX Eagle. Verwacht geen fundamentele vernieuwingen, het gaat eerder over een reeks details die werden aangepakt om zijn kwaliteiten nog wat meer in de verf te zetten zonder dat er aan het prijskaartje geraakt werd.

Sram GX Eagle 52: wat er verandert

De grootste veranderingen van de Sram GX Eagle 52 vinden we op de achterderailleur en de cassette. Verder kreeg de volledige groep een nieuwe “gun metal”-kleur.

Achterderailleur

Om nauwkeuriger te kunnen schakelen en om compatibel te zijn met de nieuwe 10-52t cassette, werden de kooi en de parallellogram van de achterderailleur vernieuwd.

Alle achterderailleurs die vanaf heden gefabriceerd worden, dragen achteraan op de kooi de vermelding “520%”, wat betekent dat ze zowel compatibel zullen zijn met de bestaande 10-50t cassettes (die nog steeds zullen geproduceerd worden) als met de nieuwe 10-52t cassettes die het aanbod weer wat groter maken.

Wanneer we de vorige (zwarte kleur) en de nieuwe generatie van de Sram GX Eagle-achterderailleur (grijs) naast elkaar leggen, merk je amper verschil op. De nieuwste versie is een tikkeltje langer (3 millimeter, wat geen ramp betekent voor de bodemspeling) en ziet er robuuster uit. Wanneer je goed kijkt, zie je dat het bovenste derailleurwieltje iets anders geplaatst werd, net zoals op de AXS-derailleurs. Hierdoor zal de ketting rond meer tanden van het kleinste kroontje grijpen, wat de slijtage ten goed moet komen.

Een 10-52t cassette als bijkomende optie

Voila, dit is de nieuwe Sram GX Eagle 10-52t cassette! We herhalen nog eens dat het gaat om een nieuwe optie die het aanbod bij Sram nog wat groter maakt.

Je bent dus niet verplicht om over te stappen op of te kiezen voor de 10-52t cassette, want de 10-50t cassette blijft in de catalogus staan. Sram wil gewoon meer opties aanbieden, zoals dat vroeger ten tijde van de 9-speed ook het geval was. Toen had je bijvoorbeeld de keuze uit een 11-32t of 11-34t.

Sommige kwatongen zullen beweren dat Sram opnieuw ‘een tandje groter wil zijn dan grote rivaal Shimano (dat een 10-51t cassette aanbiedt), maar het Amerikaanse merk beweert dat er wel degelijk vraag voor was, zowel bij de fietsenmerken als bij de klanten.

Op de eerste elf kroontjes wordt er niet geraakt aan de schakelstappen (van 10 tot 42 tanden), enkel het laatste aluminium kroontje groeit met twee tanden en telt er voortaan 52. Om even een idee te geven wat deze twee extra tanden betekenen: dit houdt een verschil in van 4% tussen een kroontje van 50 tanden en eentje van 52 tanden … wat bijna het verschil is tussen de diameter van een 27,5″-wiel en een 29″-wiel. Je zou dus kunnen zeggen dat door op een 29er van een kroontje met 50 tanden over te stappen naar eentje van 52 tanden, je bijna hetzelfde resultaat zou krijgen (dezelfde meters per omwenteling) als wanneer je achteraan je 29″-wiel zou inruilen voor een 27,5″-exemplaar.

Nog een vergelijkingspunt: het kettingblad. Op 1x-groepen van grote merken die meestal slechts één optie aanbieden voor de cassette (een merk als One-Up buiten beschouwing gelaten), moest je met de grootte van het kettingblad spelen om je versnellingen te doen variëren. Een eenvoudige oplossing die echter ook twee nadelen heeft.

  • Door een groter of kleiner kettingblad te monteren, wijzig je tevens alle versnellingen van je cassette. Stel je voor dat je graag wat makkelijker zou klimmen en daarvoor een kleiner kettingblad monteert, dan heeft dat ook een invloed op je topsnelheid wanneer je ketting op het kleinste kroontje ligt. En het is niet dat je wat makkelijker wilt klimmen, dat je ook je topsnelheid naar beneden wilt halen. Door de nieuwe 10-52t cassette, wijzig je enkel de combinatie met het laatste kroontje; op alle andere kroontjes behoud je je oorspronkelijke versnellingen.
  • Het tweede punt valt misschien iets minder op, maar is zeker even belangrijk. Wanneer je de grootte van het kettingblad te veel wijzigt (zowel groter als kleiner), loop je het risico om tijdens het trappen het gedrag van je achtervering te wijzigen. De plaats van het hoofdscharnierpunt werd immers zo gekozen om optimaal te werken met een bepaald kettingblad, meestal een exemplaar van 32 of 34 tanden. Hoe meer je hiervan afwijkt, hoe meer je het risico loopt dat de efficiëntie van de vering eronder zal lijden. De vering zal nog altijd goed werken, maar indien mogelijk is het best om niet te ver af te wijken van wat de ontwerpers als ideaal beschouwen.

Rest ons enkel nog om te kijken hoe de overgang tussen het voorlaatste en laatste kroontje – met een verschil van tien tanden – zich op het terrein zal doen voelen. En of we verschil voelen met de ons welbekende 10-50t cassettes van Sram of 10-51t cassettes van Shimano (waar het verschil tussen de twee laatste kroontjes slechts 6 tanden bedraagt: 45>51).

Een nieuw carbon crankstel

De nieuwe Sram GX Eagle 52-groep is voortaan optioneel verkrijgbaar met een carbon crankstel. Dit crankstel is 70 gram lichter dan de aluminium versie die uiteraard ook in de catalogus blijft staan (ongewijzigd, enkel een nieuwe afwerkingslaag).

Ook de afwerkingslaag van het kettingblad van dit crankstel is nieuw, want de tanden zijn voortaan in het grijs. Hierdoor zou de onvermijdelijke slijtage iets minder zichtbaar moeten zijn. Het crankstel is verder uitgerust met een aluminum DUB-as, een standaard die door Sram werd ingevoerd om compatibel te zijn met alle mogelijke bottom brackets en frames.

Wat niet verandert

De shifters veranderen niet (de nieuwe afwerkingslaag uitgezonderd) en ook de ketting blijft identiek.

En wat met de XO1 & XX1 Eagle?

Op dit moment verandert er niets voor de instapgroepen SX Eagle en NX Eagle, op de duurdere XO1 Eagle en XX1 Eagle daarentegen zien we dat de mechanische achterderailleurs de nieuwigheden – zoals hierboven beschreven bij de GX Eagle – overnemen. De elektronische AXS-derailleurs veranderen niet. En ook hier zien we voor beide groepen de komst van een 10-52t cassette naast de 10-50t die in de catalogus blijft staan.

Het logo op de XO1 Eagle en XX1 Eagle verandert zeer lichtjes en de cassette en de ketting van de XX1 Eagle krijgen er een kleurtje bij: zo heb je voortaan – naast gold, black en rainbow – ook de keuze uit een copper-uitvoering.

Kan ik van een bestaande aandrijving overschakelen naar een 10-52t, en hoe?

Alle nieuwe Sram Eagle-aandrijvingen (GX, XO1 en XX1) zijn voortaan compatibel met de nieuwe 10-52t cassette. Omgekeerd geldt dat de nieuwe 520%-derailleurs perfect werken met de klassieke 10-50t cassettes. Alle bestaande en toekomstige Sram AXS-derailleurs zijn dan weer zonder enige aanpassing compatibel met de nieuwe 10-52t cassettes.

Wanneer je echter reeds een ‘oude’ Sram Eagle-aandrijving hebt en de nieuwe 10-52t cassette je aanspreekt, zul je ook een nieuwe derailleur moeten aanschaffen. Een Eagle-derailleur van de vorige generatie zal immers niet optimaal werken op de grootste kroontjes van de cassette. Trouw aan zijn (zeer goede) gewoonte, overwoog Sram een ​​upgradekit aan te bieden om enkel de kooi van een bestaande derailleur te veranderen, maar de resultaten waren niet bevredigend genoeg en deze optie werd dan ook achterwege gelaten. De shifter, het crankstel en de ketting zijn echter wel volledig compatibel en hoeven niet te worden verwisseld (controleer wel hun slijtage alvorens aan de slag te gaan).

Een nieuw, universeel en praktisch tooltje

Sram maakt van de gelegenheid gebruik om tevens een nieuw tooltje uit te brengen om de afstand tussen het bovenste derailleurwieltje en de cassette te regelen. Dit tooltje is voortaan universeel, daar waar je vroeger een verschillend tooltje nodig had voor de mechanische en elektronische groepen. En het werkt ook een stukje makkelijker dan in het verleden.

Je plaatst het tooltje niet langer op de derailleur, maar wel op het grootste kroontje van de cassette. De ketting plaats je een kroontje lager. Vervolgens draai je aan het boutje om de spanning in te stellen totdat de as van het bovenste derailleurwieltje overeenkomt met het midden van de pijl. Dit doe je best met de vering ingedrukt tot de SAG, ook al maakt dit het wat moeilijker. Voor de rest is dit tooltje echter heel wat nauwkeuriger en makkelijker dan de vorige tooltjes.

Gewicht en prijzen

Het verschil in gewicht tussen de nieuwe en vorige generatie van de Sram GX is zeer klein. De 10-52t cassette is amper 2 gram zwaarder dan een 10-50t cassette en de nieuwe derailleur weegt slechts 5 gram meer. Het gewicht van de andere onderdelen verandert niet en wanneer je voor een carbon crankstel zou kiezen, bespaar je 70 gram in vergelijking met een aluminium exemplaar.

Goed nieuws is dat er aan de prijzen niets verandert! Alle onderdelen kosten evenveel als voorheen. Een complete Sram Eagle GX-groep kost officieel nog steeds 555 euro. De groep is meteen verkrijgbaar en we verwachten dat we hem de komende weken op heel wat nieuwe fietsmodellen zullen zien verschijnen.

Sram GX Eagle 52: de terreintest

Van Sram ontvingen we een tijdje terug in avant-première een nieuwe Sram GX Eagle 52-groep zodat we vandaag reeds een eerste testindruk kunnen meegeven. Dat in afwachting van een ruimere duurtest die uiteraard veel relevanter zal zijn. We monteerden de groep op de nieuwe Rose Root Miller, een leuke aluminium enduromachine die oorspronkelijk was uitgerust met de eerste generatie van de Sram Eagle GX-groep. Zo konden we het verschil tussen beide groepen meteen rechtstreeks met elkaar vergelijken.

We kennen de Sram GX Eagle-groep trouwens heel goed omdat we hem al op talloze testfietsen zijn tegengekomen. Mits goed afgesteld, is het een betrouwbare en veelzijdige groep, maar wel nog steeds minder verfijnd en duurzaam dan de XO1 en XX1 Eagle. Deze laatste twee groepen mogen dan wel veel duurder zijn, ze zijn ook duidelijk kwalitatief beter. Al na de eerste meters met de nieuwe GX Eagle-groep, voelen we dat het schakelen heel wat nauwkeuriger en sneller verloopt (nochtans is de shifter identiek gebleven) en dat de kwaliteit van de achterderailleur een sprong vooruit heeft gemaakt.

Dit is voor ons de grootste evolutie die de GX-groep heeft doorgemaakt. Op de ruigste paden sprong onze ketting nooit ongewild van het ene kroontje naar het andere of van het kettingblad.

We hebben nooit geklaagd over de 10-50t cassette en de 10-52t verandert onze manier van rijden niet. Er is een verschil, zij het minimaal. De nog grotere kloof met het voorlaatste kroontje stoorde ons niet en het schakelen verliep vloeiend dankzij de nieuwe derailleur.

Overstappen naar een 10-52t cassette kan nuttig zijn voor diegenen die hun 10-50t net te krap vinden of voor zij die geen zin hebben om een ander kettingblad te monteren. Marathonrenners of endurorijders zouden er wat extra profijt mee kunnen halen op de steilste beklimmingen zonder dat hun topsnelheid op het vlakke of in afdalingen in het gedrang komt.

Verdict

Dit alles moet in de loop van de tijd nog bevestigd worden, maar wat ons vooral opviel aan deze nieuwe Sram GX-groep is de verbeterde kwaliteit. Hierdoor sluipt hij qua nauwkeurigheid en kwaliteit weer wat dichter richting het niveau van zijn grote broers XO1 en XX1 Eagle. Er zijn aanwijzingen dat de duurzaamheid verbeterde, maar daar kunnen we pas iets zinnigs over zeggen na voldoende kilometers. We kunnen besluiten met te stellen dat de nieuwe 10-52t cassette geen revolutie teweegbrengt, maar dat het goed is dat het aanbod breder wordt, zodat iedereen zijn gading vindt.

Meer info via www.sram.com/en/sram/mountain/series

DoorOlivier Béart