Nordic Gravel Series | Falling Leaves Lahti: gravelen in het Hoge Noorden
Door Adrien Protano -
Te midden van dichtbegroeide bossen en glinsterende meren werd de Nordic Gravel Series afgesloten met de gravelrace Falling Leaves in het Finse Lahti. Dit is meer dan zomaar een race. We beleefden er een geweldig weekend en ontdekten samen met de profs een ideale regio voor gravel.
Nu het seizoen stilaan ten einde loopt, hadden we de kans om naar het Hoge Noorden te trekken voor een ervaring die compleet anders is dan wat we thuis kennen. Finland is niet de eerste bestemming die in je opkomt als je aan fietsen denkt, maar toch heeft de Nordic Gravel Series al enkele jaren een plaatsje op de Europese gravelkalender ingenomen.
De wedstrijdserie bestaat al zeven jaar en brengt een reeks evenementen samen in heel Scandinavië, in omgevingen waar de natuur de boventoon voert. Daarbij staat niet enkel het racen centraal, maar is het ook de bedoeling om een gezamenlijke ervaring te delen. De slotmanche, Falling Leaves, vond begin september plaats in het Finse Lahti.
Hoewel het wedstrijdweekend een reeks evenementen met verschillende afstanden omvat (van 50 km tot 180 km), worden er in de aanloop naar de race ook een aantal groepsuitjes georganiseerd, evenals een ‘gravel camp’. Dit laatste is een week vol avontuur in de aanloop naar de grote uitdaging van zaterdag. Kortom, een geweldige manier om een leuke tijd te delen met vrienden of nieuwe mensen te ontmoeten op de fiets.
Dag 1: Jan Stöckli (Tudor Pro Cycling Team) laat ons de omgeving zien
Vanaf het moment dat je in Lahti aankomt, besef je dat dit geen evenement is zoals alle andere. Geen gigantische paddock, geen logistieke overkill: hier heerst een sfeer van eenvoud en gezelligheid. Deelnemers komen uit heel Europa – Finland natuurlijk, maar ook Zweden, Estland, Duitsland, Frankrijk, … – om te fietsen in een omgeving die in deze tijd van het jaar een lust voor het oog is. De dennen- en berkenbossen schitteren in de herfstkleuren, de meren weerspiegelen de wolken en het weer speelt zijn rol met een typisch Scandinavische mix van koelte, vochtigheid en licht.
Op de eerste dag is het niemand minder dan Jan Stöckli die ons de weg wijst. Dit seizoen rijdt de Zwitser een uniek programma waarbij hij het Tudor Pro Cycling Team vertegenwoordigt in gravelraces. Een wending die niet geheel verrassend is als je bedenkt dat Jan meerdere seizoenen meedeed aan de wereldbeker XCO.
Dit is volgens Jan ook de reden dat hij dit jaar tweede werd in de Traka: “In elke bocht wist ik een klein gaatje te slaan ten opzichte van de andere renners, simpelweg omdat ik betere bochten nam en minder remde. Daardoor moesten ze wat harder werken, denk ik, dus dat was goed voor mij.”
“Ken je de regio?”“Helemaal niet, het is de eerste keer dat ik in Finland ben”, lacht Jan … We zijn goed begonnen!
Voor deze eerste rit kreeg ik van BMC (partner van de Nordic Gravel Series) een URS 01 ter beschikking. Dat model is de Adventure gravelbike van het merk (in tegenstelling tot de Kaius, die het Performance gravelsegment vormt): Nieuw | Kleine update voor de BMC URS. Let op: het gaat hier om een afmontage met componenten die (soms) afwijken van de standaardafmontage.
Wat deze URS zo bijzonder maakt, is de compacte achtervering. Deze heet MTT en biedt 10 mm veerweg.
Dit is een aanvulling op de verende stuurpen aan de voorkant van de fiets.
Het is de fiets waarmee Jan onlangs ook het uitdagende terrein van de Unbound betrad. “De Urs was een logische keuze voor de Unbound, omdat het terrein technisch is en de race lang. Je hebt dat extra comfort nodig. Voor de Falling Leaves in Finland heb ik voor de Kaius gekozen. Het terrein is hier behoorlijk snel, waar de Kaius de perfecte fiets voor is! Ik rijd met 44 mm banden, wat maar net past in het frame, maar het is de ideale combinatie voor dit soort races”, legt Jan uit.
Jan Stöckli gebruikt hier de BMC Kaius 01, met een frame en aandrijving die identiek zijn aan de standaardversie die voor het grote publiek beschikbaar is. Een aantal componenten verschilt echter, zoals de DT Swiss GRC 1100-wielen, de Schwalbe G-One R Pro banden (waar we onlangs over vertelden: Test | De Schwalbe G-One R Pro & Overland Pro gravelbanden op de testbank) en de cockpit.
Al snel verlaten we het basiskamp van de race – het Pajulathi Olympisch en Paralympisch Centrum – en trekken we diep de Finse bossen in. We hebben ervoor gekozen om de start te verkennen van het 180 km lange parcours dat Jan dit weekend zal afleggen (en dat identiek is aan de 145 km waar ik persoonlijk zal aan deelnemen).
We rijden niet op asfalt, maar op goed verharde wegen die vrij vlak zijn, en we bereiken al snel een hoge kruissnelheid. “Tot hier zal de race geneutraliseerd worden, maar vanaf deze bocht wordt het een ander verhaal,” legt Jan me uit als we na 5 kilometer linksaf slaan.
“Ik vind het leuk om op gravel te racen. De inspanning (en de overwinning) is meer een individuele prestatie dan bij wegwielrennen, dat meer een teamsport is. Het biedt meer vrijheid in de keuze van evenementen, de manier waarop je ze aanvat, maar ook in racestrategieën. Zo kon ik er bijvoorbeeld voor kiezen om naar dit evenement te komen, want ik ben alleen. Ik organiseer alles zelf, en dat is ook geweldig”, legt Jan uit.
De kilometers verstrijken en het landschap verandert van dichte bossen naar agrarische velden, met steeds dat gevoel ver van de bewoonde wereld te zijn. Jan vervolgt: “Ik ben erg blij om hier in Finland te zijn. Dit parcours belooft een geweldige wedstrijd te worden. Ik zou graag nog meer gravelwedstrijden betwisten tijdens het seizoen. Ik heb het nodig om te racen, mezelf te meten met andere renners, en soms is de kalender op bepaalde momenten in het seizoen wat leeg.”
Jan vervolgt zijn verkenning van het parcours, terwijl ik terugkeer. Het deel van het parcours dat ik neem is wat ruwer, waardoor ik een beeld krijg van het comfort dat de Urs biedt. Hij filtert de oneffenheden goed en ik heb niet het gevoel dat ik door elkaar geschud word.
Dag 2: social ride met BMC als warming-up voor D-Day
De Nordic Gravel Series biedt ook een gelegenheid om andere mensen te ontmoeten die gepassioneerd zijn door het ontdekken van nieuwe regio’s op hun gravelbikes … zoals blijkt uit de vele Social Rides die gepland stonden in de aanloop naar de race van het weekend.
De dag voor de wedstrijd sluiten we ons aan bij de groepsrit die BMC organiseert. Deze rit staat gepland in de late ochtend, zodat we in de namiddag onze benen kunnen laten rusten om in topvorm te zijn voor de volgende dag.
Voor de gelegenheid wissel ik van fiets, want vandaag heb ik een BMC Kaius in handen. Op die manier kan ik een vergelijking maken met de Urs en beslissen welk model ik verkies voor de race van dit weekend.
Waar de Urs een neef is van een mountainbike-model, vindt de Kaius zijn oorsprong op de weg. Het silhouet verraadt zijn familieband met de Teammachine SLR01, het performance racemodel van het merk. De Kaius is lichter dan de Urs, maar ook stijver en responsiever, met een geometrie die is ontworpen voor efficiëntie.
Zoek op de Kaius niet naar de kleine veringen aan de staande achtervork of de stuurpen. Ook het geïntegreerde opbergvak en de bevestigingen voor bagagetassen ontbreken. De bandenspeling tussen de Urs en de Kaius is ook verschillend, van 47 mm op de Urs gaat het naar 44 mm op de Kaius. Kortom, bij dit laatste model ligt de focus op een laag gewicht en pure prestaties. Je zult merken dat dit een 2024-kleurstelling is, geen 2025-kleurstelling. De oorspronkelijk door het merk geplande testmodellen voor 2025 hadden last van vertragingen in de verzending.
De gids van vandaag maakt van de gelegenheid gebruik om ons een andere kijk op de regio te geven. We krijgen meer hoogteverschil en een technischer terrein voor de wielen; de stijl van trails die minder geschikt zijn voor een massa-evenement (zoals dat van dit weekend), maar die duivels leuk zijn om te rijden. Onder deze omstandigheden bleek de BMC Kaius een goede metgezel, ondanks zijn zeer racegerichte uitstraling. Hoewel hij nauwe banden heeft met de wegmodellen, zorgt de aangepaste geometrie van deze Kaius ervoor dat hij comfortabel is op technischere passages en voldoende grip biedt aan het achterwiel voor de steile beklimmingen.
Lekrijden kan altijd!
Het strijdplan van de dag: naar Lathi – de dichtstbijzijnde grote stad – rijden om bij Piano langs te gaan, een lokale hotspot voor koffie en gebak. Dat moet ons genoeg energie geven voor de terugrit.
Een heerlijk gebakje, een prachtig uitzicht op de haven. Wat wil je nog meer? Terwijl we met onze gezellen kletsen, zien we dat een aantal van hen ingeschreven zijn voor het ‘Gravel Camp’. Zoals reeds gezegd verkennen zij de week voor de wedstrijd de mooiste plekjes van de regio, waarbij alles zo georganiseerd is dat ze zich enkel op het fietsen hoeven te concentreren.
Tijdens deze Social Ride komen we uiteraard een aantal Finnen tegen, maar het merendeel van de deelnemers komt net als wij van wat verder weg: Groot-Brittannië, Duitsland, Polen … of zelfs Chili.
Aan het einde van de dag keren we terug naar het centrum van Pajulathi met een aantal kilometers op de teller, maar ook met nieuwe fietsvrienden, met wie we in de toekomst misschien nog afspreken om nieuwe avonturen te beleven.
Dag 3: tijd voor de krachtmeting
We worden wakker bij zonsopgang, het is D-Day! Het ontbijt is ruim van tevoren genuttigd, het stuurnummer hangt op onze fiets en de bidons staan klaar.
Hoewel ik zelf pas om 10u00 moet starten, haast ik mij toch al vroeg naar de startzone om er het vertrek van de 180 km te zien. Aan deze afstand doen een aantal profs deel.
Tot de grote namen behoren onder meer Greg Van Avermaet, Romain Bardet, Lawrence Naesen, Jan Stöckli, Annika Langvad, Lucy Hempstead en Geerike Schreurs.
Na het hoofdevenement is het onze beurt om te vertrekken. Er doen iets minder dan honderd renners mee aan de afstand van 145 km, terwijl de 100 km iets meer deelnemers wist aan te trekken.
Tijdens het eerste deel van de race probeer ik me niet te laten meeslepen. Het wordt een lange dag en ik heb maar een klein deel van het parcours verkend. Ik wil nog wat energie overhouden om er tot het einde van te genieten. Ik probeer altijd in een groep te blijven om te voorkomen dat ik alleen kom te zitten op de lange bospaden.
Na zo’n 60 kilometer splitst ons peloton zich in tweeën, nadat sommigen zijn gestopt voor een versnapering. Ik rijd verder met een kleine kopgroep waarin we om beurten kopwerk doen. Ondertussen probeer ik Finland in me op te nemen, want het is echt prachtig. Ik ben benieuwd hoe de landschappen er verder naar het noorden uitzien. Hier is het in ieder geval een gravelparadijs.
De laatste vijf kilometer zijn de zwaarste van de hele route … en het is zonder twijfel mijn favoriete stuk. Terug bij het Pajulathi Olympic Center slaan we (voor de laatste keer) af richting het bos voor een reeks steile klimmetjes en snelle, technische afdalingen. Ik voel me alsof ik op een mountainbike zit.
Wat is deze Kaius snel! Omdat hij vrij stijf is, beloont hij ons bij elke pedaalslag, waardoor we constant net iets harder willen trappen. Vergeleken met de Urs is hij zeker veeleisender (vooral door zijn sportievere houding), maar hij past perfect bij het programma van dit evenement. Ik heb het gevoel dat ik een raket tussen mijn benen heb.
Mijn benen branden van al dat getrap, maar daar komt de finish. Ik heb de Falling Leaves volbracht, 145 km prachtige natuur en niets dan plezier!
Als er één traditie is die de Finnen net zo koesteren – of zelfs meer – dan hun koffie of hun duik in ijskoud water, dan is het wel de sauna. Het is een wezenlijk onderdeel van de Finse cultuur en het hele jaar door geliefd en een must-do na een workout. Het is onmogelijk om een gravelevenement in Finland voor te stellen zonder deze typisch lokale ervaring, en het Nordic Gravel Series-team maakt niet de fout dit te vergeten. En sauna betekent zwemmen in het nabijgelegen meer … dat nog lichtjes warm is van de zomer.
Het is ook een gelegenheid om de aanwezige profrenners te ontmoeten, evenals de teams van de Nordic Gravel Series en BMC. Iedereen deelt zijn of haar verhalen over dit geweldige weekend. Het is een beetje als een grote familiemaaltijd.
De prijsuitreiking vindt plaats op het terras, met uitzicht op het meer en de ondergaande zon, gevolgd door een barbecue en een heuse afterparty. We hebben het tenslotte verdiend! Ik ontmoet er mijn gezellen van de dag en we maken alvast plannen om elkaar volgend jaar weer te zien. Hier in Lathi of bij een andere manche van de Nordic Gravel Series? Die in Zweden misschien? De tijd zal het leren.
Voor wie dit gravelparadijs wil ontdekken, hierbij alvast de datum voor de volgende editie: het wordt het weekend van 16 september 2026. De inschrijvingen openen snel! En voor wie niet graag met zijn eigen fiets op pad gaat, is er ter plaatse een BMC-verhuurservice … Dus, Urs of Kaius?
Meer info via https://nordicgravel.com
Meer over de BMC Kaius: https://bmc-switzerland.com
Meer over de BMC Urs: https://bmc-switzerland.com