Test | Sram Level TL, TLM & Ultimate

Door Olivier Béart -

  • Techniek

Test | Sram Level TL, TLM & Ultimate

Het Amerikaanse Sram heeft in zijn catalogus een breed assortiment van remmen staan. Voor de xc-discipline vallen deze onder de noemer Level, die op zich nog eens wordt onderverdeeld in verschillende modellen. Wij mochten de voorbije maanden aan de slag met een trio uit het midden- en topsegment, namelijk de Sram Level TL, TLM en ULT. Hieronder zetten we onze bevindingen over de werking en betrouwbaarheid even op een rijtje en geven we tips om de rem te vinden die bij je past.

Wij richten ons vandaag op de Sram Level-familie, die bedoeld is voor alles wat met crosscountry, marathon of tochtrijden te maken heeft. Kortom, alles wat in Vlaanderen en Nederland het meest beoefend wordt. De remhendel van de Level lijkt zeer sterk op die van de Guide, maar echt identiek zijn ze niet. Zo is de hoofdcilinder van de Sram Level iets fijner, wat weer enkele grammen winst opleverde. De topmodellen missen dan weer de mogelijkheid om de remmen zonder gereedschap af te stellen, wat op de Guide-familie wel kan.

Het enige wat op de Sram Level-remmen kan ingesteld worden, is de reach van de remhendel. Dit gebeurt via een goed verborgen boutje. Echt handig is dit niet en dit ‘foutje’ bespeuren we op het hele Level-gamma. Maar in principe hoef je dit slechts één keer te doen, dus zo’n ramp is dit ook weer niet.

Dankzij de Matchmaker-beugels kan je de shifter of lockout voor vork of dropper op dezelfde beugel als de rem monteren. De beugels zijn voorzien van een handige scharnier zodat je de handvatten niet moet verwijderen om de remmen te monteren of demonteren.

De remklauwen van de twee topmodellen, de Sram Level TLM en ULT (Ultimate), hebben een gloednieuwe body met twee zuigers, terwijl de TL het design erfde van de vorige generatie (rechterfoto). Op de TLM- en ULT-versie vinden we een monobloc body, terwijl de remklauwbody van de Level TL uit twee delen bestaat die door middel van vijsjes aan elkaar worden geschroefd.

De nieuwe remklauwen hebben dezelfde Bleeding Edge-aansluiting als de Guide-remmen, waarmee je het risico op luchtbellen danig vermindert tot zelfs helemaal elimineert. De zuigers hebben een diameter van 21 millimeter en de remblokjes zijn langs boven verwijderbaar zonder dat je de wielen moet demonteren. En tot slot zijn ze ook voorzien van een stalen achterplaat (Heat Shield) om de warmteverspreiding tussen de remblokjes en remklauw te beperken.

Het design van de remschijven is een copy van de exemplaren van de Guide. De Sram Level TL en TLM hebben een identieke stalen remschijf. Op de Sram Level ULT bestaat de remschijf uit twee delen: een stalen remvlak en een aluminium ster. Het gewichtsverschil bedraagt 25 gram op een remschijf van 160 millimeter.

De Level-familie wordt vervolledigd door twee instapmodellen, de Level en Level T. Zij hebben een grotere en zwaardere remhendel en nog een andere remklauw die afkomstig is van de vroegere Elixir-remmen. Deze instappers kosten 69 en 89 euro per stuk. De Sram Level TL, TLM en ULT hebben respectievelijk een adviesprijs van 111, 207 en 324 euro.

Tot daar de voorstelling van het gamma, op de volgende pagina’s bekijken we de drie door ons geteste modellen, namelijk de Sram Level TL, Sram Level TLM en Sram Level ULT, in detail:
Klik op de pagina hieronder >>>

 

Sram Level TL: een middenklasser die wat power mist

Op papier ziet de Sram Level TL er veelbelovend uit: een gunstig prijskaartje, een identieke remhendel als de duurdere Level TLM, … De vraag is echter hoe zijn ‘verouderde’ remklauw het ervan afbrengt? En wat met de prijs-kwaliteitverhouding?

De Sram Level TL heeft dus dezelfde remhendel als de TLM, maar de remklauw is wel verschillend. Deze is iets massiever op de Level TL en bestaat uit twee delen.

Wie andere remklauw zegt, zegt ook andere remblokjes. Laat je niet vangen en koop dus nooit remblokjes die bedoeld zijn voor de Level TLM en ULT! Ook het ontluchten verloopt iets traditioneler, dus niet met de Bleeding Edge-aansluiting.

Qua gewicht zit de Sram Level TL in het goede gemiddelde: 246 gram voor de voorrem, wat zelfs enkele grammen minder is dan de Shimano XT/SLX (ongeveer 250/260 gram). Wanneer we de twee merken met elkaar vergelijken, zien we dat het design en de filosofie compleet verschillend zijn. Zo gebruikt Sram DOT 5.1-remvloeistof en Shimano een minerale olie. Daarnaast is de remhendel bij de Japanners compacter dan het massievere exemplaar van de Amerikanen. Ook het bijtpunt is anders: directer bij Shimano en progressiever bij Sram. Een kwestie van smaak …

Sram Level TL: de terreintest

We hebben de Sram Level TL getest op een Specialized Epic Expert, waar de remmen van origine op gemonteerd stonden. Na de test van de Epic Expert, werd de fiets door een van onze testers aangeschaft, waardoor de remmen ook na onze fietstest verder werden getest en we bij het schrijven van dit artikel al snel kunnen zeggen dat we meer dan zes maanden hebben rondgetoerd met de Sram Level TL-remmen.

De remkracht van de Sram Level TL ligt uiteraard een tikkeltje onder dat van de TLM en ULT. De van origine gemonteerde remschijf van 160 millimeter maakte op de Epic al snel plaats voor een exemplaar van 180 millimeter, waardoor de remmen meer vertrouwen schonken.

Naast de remschijf, verwisselden we ook de remblokjes voor een iets zachter model (van Trickstuff). De originele remblokjes slijten traag in natte omstandigheden, maar echt krachtig remmen ze niet, iets wat we wisten te verbeteren met de nieuwe remblokjes. Om het nog even over die grotere remschijf te hebben; volgens ons is een schijf van 180 millimeter zelfs voor XC en voor bikers van minder dan 80 kilogram onontbeerlijk. Tot op vandaag hebben we nog geen problemen ondervonden met deze Sram Level TL-remset. De remhendels hebben, in tegenstelling tot de TLM-exemplaren, geen last van speling.

Verdict

Zijn prijs mag dan zeer verleidelijk zijn, toch bestaan er geen mirakels. De Sram Level TL-remmen presteren dan ook niet op hetzelfde niveau als zijn duurdere broers. Zo missen ze wat remkracht indien we het uiterste vergen van de remmen. Dit is niet erg op fietsen die bedoeld zijn om rustig mee te toeren, maar hoed je voor (onaangename) verrassingen wanneer je een goede chrono najaagt met een echt wedstrijdmonster zoals bijvoorbeeld de Epic. In dat laatste geval dringt een upgrade zich al snel op. Ook in vergelijking met de Shimano SLX- en XT-remmen, die zwaarder zijn dan de duurdere XTR maar evengoed of zelfs beter presteren, hebben de Sram Level TL-remmen moeite om stand te houden.

 

Sram Level TLM: het goede compromis?

Twee keer zo duur als de Level TL, maar wel de helft goedkoper dan de Level Ultimate … De Sram Level TLM-remmen lijken dan ook het ideale compromis te zijn in het Level-gamma. Ze beschikken in ieder geval over de veelbelovende nieuwe remklauw. 

De Sram Level TLM-remmen beschikken over een nieuwe monobloc remklauw met twee zuigers. De remklauw is compacter en heeft vloeiende lijnen. Jammer dat de afwerking nogal kwetsbaar bleek tijdens onze test en op heel wat plaatsen afschilferde. Dit is het enige model uit het gamma waarbij we werden geconfronteerd met dit euvel.

De bout om de remblokken op hun plaats te houden, zit niet langer in het midden, maar wel meer aan de zijkant van de remblokjes. De remblokjes van de Level TLM en ULT hebben een specifieke vorm. Ontluchten gebeurt via een kleine opening die aan het zicht wordt onttrokken door een rubber afdekkapje.

Op de weegschaal winnen we 25 gram ten opzichte van de Level TL. Dit lijkt weinig en dat is het ook. Dit is dan ook niet de hoofdreden waarom iemand de TLM zou verkiezen boven de TL, maar meer daarover in onze terreintest.

Sram Level TLM: de terreintest

Meerdere van onze testfietsen van de laatste maanden waren uitgerust met Sram Level TLM-remmen, de meeste kilometers maalden we echter af aan het stuur van een Santa Cruz Tallboy met een veerweg van 120/110 millimeter. We trokken met deze remmen dan ook naar iets ruiger terrein (met iets meer negatief hoogteverschil) dan met de TL-remmen. Qua remkracht werden we in ieder geval niet ontgoocheld. Het verschil is meteen voelbaar: de remkracht van de TLM-remmen is zoals we van een goede rem met twee zuigers mogen verwachten.

Met deze remmen durven we met een gerust gemoed de bergen intrekken, zeker indien je zelf niet te zwaar bent. Moest je een lichtgewicht zijn, dan volstaat de remschijf van 160 millimeter vooraan, al raden we toch eerder een exemplaar van 180 millimeter aan. De Sram Level TLM-remmen zijn minder krachtig dan de Magura MT6-remmen, maar de remkracht is wel vergelijkbaar met die van de remmen van Shimano.

Bij het remmen blijf je steeds mooi gevoel houden met de remhendel en de remkracht is goed doseerbaar. Zij die graag een zeer directe remkracht hebben, kunnen beter elders hun geluk zoeken. Voor zij die houden van progressief werkende remmen, kunnen we deze Sram Level TLM-remmen alleen maar aanraden. Ze lijken op dit vlak dan ook sterk op de Guide.

Indien je ze tot het uiterste drijft, ontgoochelen ze niet. Je moet al echt dingen doen waar ze niet voor bedoeld zijn, vooraleer ze oververhit geraken. In dat geval voel je dat de remkracht vermindert en dat het bijtpunt harder wordt. Ook met deze rem hebben we tijdens onze ongeveer zes maanden durende test geen problemen gekend, behalve dan dat er op de remhendels speling optrad. Aan het einde van de test werd dit zo erg dat een check-up zich opdrong.

Verdict

De Sram Level TLM is duurder dan het TL-model, maar goedkoper dan de ULT. Naar onze mening is deze rem dan ook het goede compromis in het gamma. De nieuwe remklauw zorgt voor een meerwaarde en je beschikt over een remkracht die je van dit type rem mag verwachten. De rem is ook goed doseerbaar. Jammer dat de afwerking van de rem het laat afweten en dat er speling optrad op de remhendels.

 

Sram Level ULT: licht en luxueus

De naam geeft het al aan (ULT staat voor Ultimate) en dus ontzegt de Sram Level ULT-rem zich niets. Dat daardoor de rekening hoog oploopt, maakt niet uit. Carbon remhendels op kogellagers, titanium bouten, zwevende remschijven: niets is te min. Maar is het sop de kolen wel waard? Het antwoord lees je in onze test.

De carbon remhendel staat via een kogellager in verbinding met de hoofdcilinder. Dit kan een gadget lijken, maar dat is het verre van. In het begin is het verschil verwaarloosbaar, maar na verloop van tijd en kilometers zul je de kleine knikkertjes heel sterk op prijs stellen. In tegenstelling tot de Level TLM, hebben we op de ULT geen speling op de remhendels opgemerkt.

Ook hier wordt een beroep gedaan op de nieuwe monobloc remklauw. De bouten zijn in dit geval uit titanium en hebben een Torxkop. De glanzende afwerkingslaag lijkt dikker dan de matte laag op de TLM en is duidelijk van een betere kwaliteit.

Op de weegschaal winnen we amper 12 gram in vergelijking met de Level TLM. Of toch wanneer we enkel de voorrem bekijken …

Wanneer we de remschijven met een aluminium ster en de titanium bouten mee in rekening brengen, bedraagt het verschil 45 gram per rem. Op een dure xc-racefiets kan dit tellen. De Sram Level ULT-remmen breken echter geen record en ze zijn zwaarder dan een Magura MT8-rem of Shimano XTR. Toch zijn dit lichte remmen die hun plaats waard zijn op dure topfietsen. Gelukkig maar, want de rekening loopt ook op tot een slordige 324 euro … per rem wel te verstaan.

Sram Level ULT: de terreintest

Met de Sram Level ULT-remmen hebben we van onze drie testexemplaren het meeste kilometers afgemaald. We reden meer dan een jaar rond met een Scott Spark die was afgemonteerd met deze remmen. Met die fiets reden we onder meer de Cape Epic en nog heel wat andere evenementen. Zo kwamen we uit op een totaal van meer dan 2000 kilometer, waardoor we een goed beeld kregen van de betrouwbaarheid en het slijtageniveau.

De remkracht van de remmen is net zoals bij de TLM zeer goed. De Sram Level ULT-remmen zijn niet de krachtigste op de markt, maar ze voldoen wel perfect voor XC. De grote carbon remhendel maakt het remmen nog wat aangenamer. Ook in het doseren van de remkracht blinken ze uit.

Gedurende bijna heel onze test was het dan ook de perfecte liefde tussen ons en de Sram Level ULT-remmen. De remblokjes bleken heel slijtvast, ook in de wintermaanden, en behielden hun bijtkracht. Maar mirakels bestaan er uiteraard niet en dus moesten we op een dag toch onze remblokjes vervangen. Dat is perfect normaal, maar enkele tochten nadat we ze vervangen hadden (waarbij we de zuigers moesten terugduwen), blokkeerden onze remmen plots toen we de fiets na een rust van een tweetal weken terug uit de garage namen (een andere testfiets had ons in tussentijd even in beslag genomen).

Het lijkt erop dat we te maken kregen met een probleem dat ook gekend is bij de Guide, maar minder voorkomt op de Level. De zuiger (uit wit nylon) binnenin de remhendel heeft de neiging om snel te slijten en schuift daardoor niet meer correct in de hoofdcilinder. Op lange termijn kan de DOT-vloeistof ook de dichtingen beschadigen. We namen inlichtingen bij Sram en kregen het volgende antwoord: “Bepaalde series van de Guide werden hier in het verleden ook mee geconfronteerd, maar vandaag zijn deze problemen van de baan. Het doet zich zeer zelden ook voor op de Level. We raden aan om de remmen twee keer per jaar te ontluchten, want na verloop van tijd kan er zich vuil vermengen met de DOT-remvloeistof waardoor dit fenomeen ontstaat (NVDR: we moeten toegeven dat we de remmen tijdens onze test nooit ontlucht hebben).” Het testexemplaar dat we in ons bezit hadden, was ook nog voorzien van een goudkleurig olijfvormig koppelstuk; Sram raadt aan om dit te laten vervangen door een rood exemplaar. Indien je zelf last hebt van dit probleem, kan je best via je dealer contact opnemen met de aftersales service van Sram. Het merk zal dit euvel dan onder garantie herstellen, behalve indien het euvel ontstaan is door een onjuist gebruik.

Op het internet circuleren er ook workshops waarin wordt uitgelegd hoe je de zuigers kunt demonteren en lichtjes kunt ‘afschuren’, maar Sram raadt ten stelligste af om dit te doen: “Het risico is groot dat er daardoor nog meer vuil in het systeem terechtkomt, waardoor je alles onherroepelijk beschadigd. Verder loop je het risico dat de zuiger niet meer de correcte diameter heeft, met het risico op lekken tot gevolg.” Wanneer je rem buiten garantie valt of je toch zin hebt om zelf aan de remmen te sleutelen, weet dan dat de zuiger apart kan besteld worden voor een tiental euro. De zuiger verwisselen is kinderspel, dus speel niet met vuur en vervang hem liever meteen volledig in plaats van er aan te prutsen. En het is ook niet overbodig om bij elke ontluchting wat DOT-grease aan te brengen op de dichtingen.

Nadat alles hersteld werd, zijn onze Sram Level ULT-remmen weer als nieuw. We onthouden vooral dat we iets meer zorg moeten besteden aan het onderhoud. We gaan dan ook niet haastig oordelen dat deze remmen onbetrouwbaar zijn, want naast de nieuwe remhendel die we onder garantie toegestuurd kregen van Sram, hebben we ook de herstelde remhendel met het rode koppelstuk opnieuw getest, en ook die werkt nog steeds. Moest je garantieperiode vervallen zijn, reken dan op een twintigtal euro om je remmen terug in goede staat brengen.

Verdict

De Sram Level ULT-remmen benaderen de perfectie, zowel qua doseerbaarheid als het gevoel van de remhendel. Ze zijn geschikt voor XC/marathon en schuwen de nodige (negatieve) hoogteverschillen niet. Ze zijn niet van de lichtste en zeker niet goedkoop. Enkel de probleempjes waar we op het einde van de test mee werden geconfronteerd, werpen een schaduw op het idyllische plaatje. Ze vereisen de nodige aandacht en onderhoud. We raden aan om ze alle zes maanden te ontluchten ook al ondervind je geen problemen. Demonteren, kuisen, invetten van de zuigers, … allemaal zaken die we regelmatig aanraden om lang van deze remmen te kunnen genieten.

 

Conclusie

De TLM-remmen zijn volgens ons het beste compromis in het gamma. Hiermee geniet je van bijna alle kwaliteiten van de ULT-remmen, maar aan een gunstiger tarief. Met de Level TLM profiteer je op het terrein van de belangrijkste kwaliteiten van de Level-remmen, want de titanium bouten en remschijven met een aluminium ster op de ULT zijn vooral belangrijk voor de weight weenies. De doseerbaarheid en de goede remkracht zijn in ieder geval aanwezig. Enkel de remhendel met een kogellager van de Level ULT is niet echt een gadget, getuige de speling waarmee we op de TLM te maken kregen. Ook al valt het probleem makkelijk en goedkoop op te lossen, toch is het jammer. En ook de afwerking kon beter.

Rest er het probleem van de geblokkeerde zuigers op de Ultimate. Zijn de Sram Level-remmen niet betrouwbaar? Dat is iets te kort door de bocht, met één ontdekt probleem op zeven verschillende geteste remsets, waarvan drie meer dan zes maanden. Ons exemplaar werd trouwens hersteld en eindigde niet in de vuilbak. Onthoud echter dat de Sram-remmen veel aandacht vergen. Preventief ontluchten en een keer per jaar een groot onderhoud zijn onontbeerlijk.

Al moet het gezegd dat de reputatie van Sram hiermee een groot risico loopt, want de remmen zijn wijdverspreid en we kunnen ons voorstellen dat niet iedereen evenveel zorg draagt voor zijn of haar materiaal. En daar rekenen wij onszelf ook bij, want ja, ook wij durven al eens ‘slordig’ omgaan met ons materiaal en het onderhoud uitstellen. Het merk loopt dan ook risico dat zijn imago een deuk krijgt doordat men de remmen al snel als onbetrouwbaar zal klasseren, terwijl ze eigenlijk enkel veel aandacht vergen (het volstaat om enkele fora na te lezen om dit vast te stellen). Iets waar Sram bij zijn volgende generatie remmen toch rekening mee dient te houden …

Meer info op www.sram.com/sram/mountain/family/level-brakes

Door Olivier Béart