Match XC | Mondraker Podium R vs Orbea Alma M10: twee Spanjaarden met een sterk karakter!
Door Olivier Béart -
Spanje is best een vruchtbaar land voor de fietsindustrie want we vinden er maar liefst drie prominente merken terug, namelijk BH, Mondraker en Orbea. In het kader van deze test hebben we de spectaculaire Mondraker Podium Carbon R lijnrecht tegenover de laatste versie van de Orbea Alma gezet, te weten de M10 met een frame van OMR-vezels. Actie!
Het is best opmerkelijk om in Spanje drie merken te vinden die erin geslaagd zijn om naam te maken op het internationale toneel. Alle drie de merken blinken bij de XC-hardtails uit met fietsen met een sterke persoonlijkheid en ze zijn ook regelmatig te bewonderen op het hoogste niveau, want zowel BH, Orbea als Mondraker tekenen present tijdens wereldbekerwedstrijden. In deze match nemen Mondraker en Orbea het tegen elkaar op met respectievelijk de Podium R en de Alma M10.
Mondraker Podium Carbon R: een vurig temperament
De Mondraker Podium Carbon R is niet helemaal nieuw, maar hij kreeg voor de jaargang 2017 wel een stevige verjongingskuur. Zo werd er wat gesleuteld aan de geometrie en nog enkele andere kleine punten, zoals de grotere draaihoek van de stuurpen die voordien zeer beperkt was. Tot slot werd ook het frame lichter gemaakt zodat we nu uitkomen op 920 gram, de stuurpen niet meegerekend.
Ook aan het frame werd gesleuteld opdat de fiets comfortabeler zou worden, wat niet meteen een sterk punt was van de eerste generatie van dit model. Heel het bovenste deel van het frame werd fijner gemaakt, soms zelfs tot in het extreme, want we hebben nog maar zelden zo’n dunne bovenbuis gezien. Ook de staande achtervork werd sterk afgeplat en het carbon kan in deze zone lichtjes vervormen. De zadelpen heeft een diameter van 27,2 millimeter en de topmodellen van het Podium 2018-gamma maken gebruik van een nieuw carbon OnOff-model dat bovenaan ook platter wordt en wat flex geeft.
De onderkant van het frame is dan weer volumineuzer. Dat is klassiek, want daarmee kan je een uitstekende stijfheid garanderen en het accent meer op de prestaties van het frame leggen. Voor het bottom bracket doet Mondraker een beroep op de PressFit30-standaard, een standaard die niet meer zo populair is wegens de vele problemen met de betrouwbaarheid van de lagers van bepaalde merken. Mechanisch gezien is deze standaard wel nog interessant op dit type fietsen.
Nu we het toch over standaarden hebben, zien we dat de Mondraker Podium achteraan een Flat Mount-bevestiging gebruikt voor de remklauw, zoals we ook op bepaalde racefietsen zien. Door dit type bevestiging te gebruiken heb je geen schroefdraad meer nodig op het frame. Voor racefietsen bestaan er specifieke remklauwen maar op een mountainbike volstaat een eenvoudige aluminium adapter om om het even welke Post Mount-remklauw te monteren. De achteras is in de Boost 148-standaard en het frame is uitgerust met een interne kabeldoorvoer die compatibel is met de verschillende oplossingen die er bestaan (Di2, klassieke kabels, enz). De Mondraker Podium is wel enkel verkrijgbaar met een enkelvoudig kettingblad.
Ook de geïntegreerde stuurpen verdient het om er even bij stil te staan. Deze is volledig uit carbon, met uitzondering van het kapje, en weegt slechts 115 gram. Voortaan bedraagt de draaihoek 85 graden, wat in het verleden minder was. De stuurpen is beschikbaar in vier lengtes: 75 millimeter (M en L), 90 millimeter (L), 100 millimeter (XL) en 115 millimeter (optioneel). De stuurpen doet meteen ook dienst als top cap om het balhoofd samen te persen. Je kan de stuurpen slechts beperkt naar boven regelen en de stuurbuis van de vork moet ook zeer kort afgezaagd worden. Dat zijn de consequenties die je er moet bijnemen om de unieke look van de Mondraker Podium te bekomen.
Geometrie
Mondraker is gekend voor zijn Forward Geometry en dat het op dit punt vrij radicaal is. Als we de tabel bekijken, merken we echter dat de maten van de Mondraker Podium vandaag veel meer in lijn liggen met de huidige normen op crosscountry fietsen. Zo is de reach van 420 millimeter in de maat M niet uitzonderlijk lang, ook al is de lengte van de bovenbuis 610 millimeter. De liggende achtervork meet dan weer 432 millimeter. De balhoofdhoek van 70 graden lijkt vandaag wel vrij steil. Tot slot is de Podium beschikbaar in vier maten.
Onderdelen
De Mondraker Podium R van de jaargang 2017 die wij hebben getest, is uitgerust met een Sram XO1 11-speed groep, een carbon Race Face Next-crankset, Sram Level TLM-remmen, een Fox F32 Step Cast-vork met een Grip-dempercartridge (iets zwaarder en iets minder instellingsmogelijkheden, maar ze werkt wel zeer goed) en Mavic CrossMax Elite-wielen. De prijs bedraagt 4499 euro en bij nawegen bleek deze prachtige fiets … 8,9 kilogram te wegen!
Voor de jaargang 2018 zijn er enkele kleine wijzigingen voorzien in het gamma. De Sram XO1 11-speed groep maakt plaats voor een Sram Eagle 12-speed en de Race Face Next-crankset voor een exemplaar van Rotor. Voor de rest verandert er niet veel en het frame zelf blijft ook ongewijzigd. Ons testmodel bevindt zich tussen de Podium RR 2018 (met een Fox F32Sc Factory-vork en een Sram XX1 Eagle-groep, maar wel met dezelfde Mavic Crossmax Elite-wielen) van 5999 euro en de nieuwe Mondraker Podium Carbon R (Sram XO1 Eagle en met dezelfde Fox-vork) van 4599 euro. Op dit laatste model krijg je Mavic Crossmax Light-wielen die in tegenstelling tot wat hun naam doet vermoeden iets zwaarder zijn dan de Elite-wielen op onze testfiets (maar we hebben het slechts over 50 gram verschil per set). Het instapmodel kost dan weer 2999 euro en daarvoor krijg je zeer degelijke onderdelen in de plaats. Dit is misschien wel de beste keuze voor 2018!
Mondraker Podium Carbon R: onze test op het terrein
Op het eerste zicht doet de Mondraker Podium Carbon R ons denken aan de Look 989 … die ons op het terrein niet echt kon overtuigen. Het is dus met een lichte vrees dat we deze racebolide ter hand nemen. Daar komt nog bij dat sommige technische keuzes, zoals de stuurpen, de instellingsmogelijkheden beperken. Het risico bestaat dan ook dat het alles of niets wordt wat betreft de feeling op de fiets.
Maar onze vrees ebt al snel weg, want achtereenvolgens stapten vier testers met een verschillende morfologie (maar wel met de correcte lengte voor onze testfiets in de maat M) op de Mondraker Podium en allen voelden zich meteen goed op de fiets. Niemand had de neiging om de stuurpen drastisch hoger te plaatsen. Gelukkig maar, want dat is quasi onmogelijk. Mondraker heeft duidelijk de juiste berekeningen gemaakt. Het enige minpuntje was dat sommige testers tijdens een sprint met hun knieën tegen de bovenbuis botsten.
Ja, dit is een fiets voor een gewaarschuwd publiek, maar de Mondraker Podium R is ook een fiets om je mee te amuseren!
De zitpositie is duidelijk bedoeld om met de fiets te racen. We wisten dit op voorhand en het verraste ons geenszins, maar de drop tussen het zadel en het stuur is toch groot. Je moet dus soepel zijn en over goede halswervels beschikken op deze fiets. Maar daar waar het rijgedrag van de Look 989 te wensen overliet, blijft de Mondraker ook op het terrein bewijzen dat zijn geometrie goed geslaagd is. Hij is levendig en zeer wendbaar en bergaf kan je hem precies sturen naar waar je wilt zonder aan efficiëntie te moeten inboeten en zonder de bestuurder het koud zweet te bezorgen. Ja, dit is een fiets voor een gewaarschuwd publiek, maar de Mondraker Podium R is ook een fiets om je mee te amuseren!
Technische afdalingen schrikken hem niet af en je voelt dat het merk veel ervaring heeft in de Gravity disciplines. De lengte van de voorkant geeft redelijk wat stabiliteit, terwijl de stuurinrichting zeer precies en levendig is. Hierdoor kan je snel en behendig over bochtige singletracks racen. Ook de steile balhoofdhoek voel je niet te veel, behalve als het heel steil gaat, maar je komt overal doorheen. Kortom dit is een echte moderne XC-fiets!
Het rendement is uiteraard een cruciaal punt op dit type fietsen en zonder aarzelen kunnen we zeggen dat de Mondraker Podium één van de nerveuste en explosiefste fietsen is waar we al mee gereden hebben! Natuurlijk is hij met zijn 8,9 kilogram zeer licht, maar zijn Mavic Crossmax Elite-wielen zijn toch maar wielen uit het middensegment en op dat punt kan je nog wat extra winst boeken, ook al gaat het om aangename en homogene wielen.
Hij versnelt verbluffend, de energie van de bestuurder wordt meteen doorgegeven en de fiets maakt indruk met een zekere elasticiteit. Dit is allesbehalve een fiets waar je duizenden Watts op moet loslaten om vooruit te schieten, het is eerder een kruisboog die van zodra je op de pedalen trapt zijn pijlen wegschiet.
Maar het knapste is dat Mondraker erin geslaagd is om het comfort en de grip bergop te behouden. De carbon OnOff-zadelpen vervormt duidelijk als je op het zadel zit (en ze zakt soms ook wat in – carbon gripper montagepasta is dan ook onontbeerlijk!), maar ze is niet de enige die haar rol vervult. Ook het frame absorbeert de trillingen perfect. Daardoor zouden we de Mondraker Podium R zelfs durven aanraden voor marathons, ondanks de veeleisende geometrie. Ook bergop is hij behendig en verlies je slechts zelden de grip op het achterwiel.
Je hebt het al begrepen, deze Mondraker Podium R heeft ons volledig gecharmeerd. Enkel wat details irriteerden ons, zoals de niet versterkte Maxxis Ikon-banden, waardoor we veel lek zijn gereden tijdens onze test. De Sram GX-shifter werkte ook niet echt meer nauwkeurig aan het einde van onze test en de pat van de derailleur leek wat slap. Dat is iets om in het oog te houden, zeker als je een Sram Eagle zou monteren die zeer gevoelig is voor dit punt en een pat vereist die perfect uitgelijnd staat om het beste van zichzelf te geven. En verder hebben we nog maar eens de remote lockout van de Fox-vork stuk gemaakt; gelukkig wordt deze voor de jaargang 2018 vernieuwd. En we verloren ook een bout van de derailleurpat die duidelijk wat Loctite nodig had om op zijn plaats te blijven zitten. Dat is slechts een detail, maar wel één dat grote gevolgen kan hebben (speling op het achterwiel, een derailleurpat die afbreekt, …).
Laat ons dan nu eens kijken hoe het met zijn grote rivaal is gesteld, de Orbea Alma M10!
Orbea Alma M10: de zoektocht naar de perfectie
Het ontwerp van het frame blijft trouw aan de 4X4 Design-architectuur, herkenbaar aan zijn bovenbuis die een knik heeft vlak bij de zitbuis (die een diameter heeft van 27,2 millimeter). Het doel daarvan is om wat comfort te geven. Het nieuwe frame is minder hoekiger dan in het verleden, maar toch bestaat er geen twijfel over dat het hier om een lid van de Alma-familie gaat.
Wat minder zichtbaar is, is dat er ook werk werd verricht aan de vezels die het frame vormen. Voor het topmodel met een OMR-frame (Orbea Monocoque Race, tegenover het iets zwaardere OMP-frame waar de P staat voor Performance) gebruikt het merk Toray T700-, T800- en M40J-vezels, net zoals op de topmodellen voor de weg. Orbea maakt gebruik van een EPS-procedé om het carbon te gieten zodat de vezels compacter tegen elkaar liggen. Het frame wordt nergens versterkt met aluminium. Door dit alles komt de Alma uit op een gewicht van 920 gram in de maat M … exact hetzelfde als de Mondraker Podium R!
Verder werd ook de interne doorvoer van de kabels verbeterd (compatibel voor Di2, enz), maar een externe kabelgeleiding blijft mogelijk. Daarvoor werden enkele kleine inserts voorzien (geen bouten). De achteras is nu ook in de Boost 148-standaard, maar het frame blijft wel compatibel met een dubbel kettingblad door een aanpasbare pat. Voor het bottom bracket koos men een Pressfit BB92.
Als kers op de taart kan je de fiets ook volledig personaliseren via het MyO-programma van Orbea. Zo kan je zelf de kleur van het frame kiezen of markeringen laten aanbrengen. Je kan zelfs je naam, of eender welke andere tekst, op het frame laten schrijven (onder de vernislaag). Het is dus niet erg moest je het pistachegroen van dit exemplaar maar niets vinden. Ook de onderdelen kan je wijzigen door de verschillende opties. Dit is leuk en zien we jammer genoeg nog te weinig opduiken in de fietsindustrie.
Geometrie
De geometrie van de nieuwe Orbea Alma M10 is één van de punten waarop de fiets waarschijnlijk het meeste is geëvolueerd. De voorkant werd ontworpen rond een kortere stuurpen (90 millimeter in de maat L, zoals onze testfiets) en een langere reach (435 millimeter in de maat L), zonder dat we hier te maken hebben met extreme waarden. De balhoofdhoek bedraagt 69,5 graden, wat een halve graad minder is dan op de Mondraker Podium. De liggende achtervork is met 430 millimeter eerder kort (432 millimeter op de Podium, wat geen groot verschil betekent). Er zijn vier maten beschikbaar en de maten S en M zijn ook beschikbaar met 27,5″-wielen.
Onderdelen
De Orbea Alma M10 was één van de eerste modellen uit het rijke assortiment van Orbea dat over een frame beschikte met de OMR-vezels. Ook de OMP-frames (te beginnen vanaf de M20) werden dit jaar geüpgraded met soepelere maar ook iets zwaardere vezels en een geometrie die iets minder op racen is gericht (kijk hier voor meer uitleg). Ons testmodel is uitgerust met een mechanische Shimano XT 2×11-aandrijving die in 2018 enkel nog in de Di2-versie aanwezig zal zijn op de M-Pro; de M10 stapt in 2018 over op een Sram GX/XO1 Eagle.
Voor de rest verandert er weinig. Zowel de Mavic Crossmax Elite-wielen, de Shimano XT-remmen en de Fox F32SC Factory-vork zijn blijvers. Orbea onderscheidt zich van andere merken door op zijn racemodellen Fox-vorken te monteren uit het highend gamma. Behalve de Kashima-behandeling van de binnenste vorkpoten winnen we daardoor vooral de FIT4-dempercartridge met zijn verschillende instellingsmogelijkheden (onder meer voor de trage compressie). Omdat we hier met een 2×11 rondrijden blijven we bovenaan op het stuur met een remote lockout zitten. Dit is minder ergonomisch dan de X1-bediening op de Mondraker, maar dit aluminium exemplaar is tenminste stevig en heeft zijn geest niet gegeven gedurende de test.
De andere onderdelen van FSA SL-K hebben een interessant prijskaartje en we waardeerden ook de (versterkte) Maxxis Ikon EXO-banden waar we niet onophoudelijk mee zijn lekgereden, in tegenstelling tot de niet verstevigde banden op de Mondraker.
Op de weegschaal is onze Orbea Alma M10 met 10,14 kilogram duidelijk zwaarder dan de Mondraker. Oké, de Alma is een large, maar het is vooral de 2×11-aandrijving die extra gewicht toevoegt. De jaargang 2018 zou wat lichter moeten zijn en zou net onder de 10 kilogram duiken. De prijs gaat daarentegen licht omhoog, want daar gaan we van 4299 euro naar 4499 euro. Daardoor liggen de Alma en de Podium op prijsvlak wat dichter in elkaars nabijheid.
Tot slot geven we nog mee dat Orbea voor deze nieuwe Alma ook een stijve voorvork aanbiedt om je fiets in de winter te kunnen ombouwen voor bijvoorbeeld de snellere beachraces. Die vork is dankzij een pat voor de remschijf compatibel met klassieke en Boost-wielen. De vork weegt slechts 600 gram, heeft een as van 15 millimeter en ze kost 499 euro.
Orbea Alma M10: onze test op het terrein
Over de kleur van deze Orbea Alma zal iedereen wel een mening hebben (de kleur wijzigt trouwens een beetje naargelang het licht dat erop valt, meer pistachegroen in natuurlijk licht en turkoois bij kunstlicht), maar belangrijker is dat je aan zijn stuur meteen goed zit.
Zijn zitpositie doet een beetje denken aan de Orbea Oiz, zijn grote full suspension-broer, maar op een hardtail lijkt deze zitpositie iets minder radicaal. Ongetwijfeld omdat we normaal met hardtails rondrijden die over een veeleisendere zitpositie beschikken, zoals zijn rivaal in deze match daar een uitstekend voorbeeld van is. Orbea heeft voor de laatste jaargang de Alma dan ook in die richting gewijzigd om hem meer op zijn gemak te stellen in de technische zones en om beter de obstakels te overwinnen die we op de hedendaagse XC-circuits tegenkomen.
In tegenstelling tot de Oiz, die indruk op ons maakte met zijn rijsensaties in vergelijking met andere XC full suspensions, lijkt de Alma ons iets braver. Bergaf merken we vooral dat hij veel vertrouwen schenkt, maar ook stabiel, wendbaar en precies is. Als je sneller gaat, blijft hij onverstoorbaar.
Maar opgelet, als je echt met volle snelheid op ruig terrein komt, dan voel je toch dat het frame minder meegeeft dan gedacht. Het comfort is goed en duidelijk verbeterd ten opzichte van de vorige generatie, maar toch voel je de schokken. De meningen over het comfort op de kleine schokken verschilden enorm bij onze verschillende testers en dat was vooral afhankelijk van hoever de zadelpen uit het frame stak. De grootste testers maakten meer gebruik van de flex van de zadelpen en het bovendeel van het frame, wat aantoont dat het vooral deze zone is die de schokken opvangt en niet de achterdriehoek en de staande achtervork.
Wat het rendement betreft kunnen we zeggen dat de Alma vooruitgaat. Maar hij is minder explosief dan de Mondraker Podium. We zouden dit op de wielen kunnen steken, die tot het middensegment behoren, maar beide fietsen zijn met dezelfde wielen uitgerust. Dus moeten we eerder met de beschuldigende vinger naar het frame wijzen en het gewichtsverschil (door de verschillende afmontages) tussen beide fietsen. Daar staat tegenover dat de Alma zich wel goed uit de slag trekt op technische beklimmingen. Zijn stabiliteit en de goede grip van het achterwiel zijn dan je bondgenoten.
De Shimano XT 2×11-aandrijving werkt zeer goed en bewijst dat een dubbel kettingblad nog niet dood is. In geval van nood biedt deze nog een uitweg. Maar met de komst van de 1×12 werden de kaarten opnieuw geschud en op een hardtail die bestemd is voor XC, en die je dus kiest voor het lage gewicht en het rendement in vergelijking met een full suspension, lijkt de keuze voor een enkelvoudig kettingblad ons toch logischer. Maar bij Orbea heb je optioneel heel wat keuze uit verschillende montages zodat je steeds zal vinden wat je zoekt en we begrijpen dat sommigen liever op veilig spelen en voor een gekende groep opteren in de plaats van een nog jonge 1×12-oplossing.
Finaal laat de Orbea Alma ons een geslaagde indruk na. Hij is buitengewoon goed afgewerkt en het rijgedrag ligt in lijn met wat we van een moderne XC-fiets mogen verwachten. Hij is efficiënt en stelt de bestuurder op zijn gemak op de moeilijkste stroken, maar hij is bijna te perfect en hij mist dat extraatje dat we normaal wel vinden op Orbea-fietsen. Gaat hem dit de zege kosten in deze derby met de Mondraker Podium?
Dat lees je in ons verdict.
Mondraker Podium vs Orbea Alma: het verdict
Ook bergaf neemt de Mondraker Podium het voortouw waar hij leuker is om te besturen. Als kers op de taart voelt ook zijn frame comfortabeler aan en filtert het beter de trillingen.
Je hebt al wel begrepen dat de Mondraker Podium ons hart heeft veroverd. Het is dan ook een zeer geslaagde fiets. Toch is het best om deze fiets eerst zelf uit te proberen alvorens hem aan te schaffen, vooral door zijn geïntegreerde stuurpen. Mechanisch gezien weerhoudt niets je ervan om met een normale stuurpen te rijden of de stuurpost omhoog te brengen, maar dan verlies je veel van de originaliteit van de fiets.
De Orbea Alma is meer een doordachte keuze met een iets betere afwerking en je hebt de mogelijkheid om de fiets te personaliseren door zelf de onderdelen te kiezen. Het is ook een fiets waarvan je zeker weet dat aan elk detail veel zorg is besteed, van de openingen voor de kabels tot de laatste bout van de derailleurpat. Maar finaal is de Podium zo’n atypische en geslaagde fiets dat hij unaniem verkozen werd door de jury, ondanks de kwaliteiten van zijn rivaal. Eén van onze testers is zelfs helemaal overstag gegaan en heeft zijn portefeuille bovengehaald waardoor de Podium zelfs niet meer naar Spanje is teruggekeerd! Om maar te zeggen …
Nuttige links: www.mondraker.com/es/en/xc-cross-country – www.orbea.com/be-nl/brands/alma
[summary
Match XC | Mondraker Podium R vs Orbea Alma M10: twee Spanjaarden met een sterk karakter!