Test | Origine Théorème GR: de link tussen gravel en MTB?

“Gravel is als een blanco vel papier, open voor interpretatie”: dat was het uitgangspunt bij het Franse Origine toen ze besloten van hun hardtail mountainbike, de Théorème, een GR (Gravel)-versie aan te bieden. Die versie kreeg een nieuwe, speciaal voor dit doel ontwikkelde, vaste voorvork en de keuze tussen een gebogen of een recht stuur. Een misplaatst idee of een geniale ingeving? In ieder geval waren we erg benieuwd om dit hybride ontwerp voor het eerst te testen.

Frame: een reeds gekende Théorème

Deze Théorème GR doet je misschien denken aan een ander model … en dat is normaal! Hij is gebaseerd op het nieuwste carbon hardtail mountainbikeframe van het merk, de Théorème, maar hier uitgerust met componenten die meer geschikt zijn voor gravel in ‘monstercross’-stijl. Wil je je geheugen opfrissen over de Théorème? Lees dan hier onze volledige review: Test | Origine Théorème HT 2: dynamiek en lichtheid op het programma.

Origine heeft een nieuwe, speciaal ontworpen vaste voorvork ontwikkeld die de geometrische balans van de fiets behoudt in vergelijking met een traditionele telescopische voorvork. Het ontwerp behoudt dus de balhoofdhoek en het stuurgevoel, terwijl de carbon constructie een delicate balans biedt: voldoende stijf om nauwkeurig te sturen, maar ook voldoende flexibel om de trillingen van het terrein te dempen, ondanks het ontbreken van een vering. Deze weloverwogen aanpak voorkomt dat de fiets een star geheel wordt en behoudt het comfort op de trail.

Als directe erfgenaam van de mountainbike hardtail biedt de Théorème GR ruimte voor banden tot 2.4 inch breed. Kortom, deze gravelbike biedt tal van mogelijkheden.

Geometrie

Qua geometrie heeft de Théorème GR (maat M) een reach van 434 mm, een liggende achtervork van 430 mm, een balhoofdhoek van 68,5° en een zitbuishoek van 74,2°. Dit zijn typische mountainbike-afmetingen, die in deze graveluitvoering ongewijzigd zijn gebleven, aangezien het frame hetzelfde is en de vaste voorvork dezelfde hoogte heeft als een geveerde voorvork.

Dit draagt ​​bij aan de spanning over hoe zo’n machine zal presteren met een gravelstuur. Het roept echter ook wat vragen op, omdat de reach aanzienlijk groter is dan die van een typische gravelbike. Ondanks de korte stuurpen die Origine heeft gemonteerd, zorgt het racestuur ervoor dat de zitpositie aanzienlijk langer is. In elk geval is het het beste om een ​​kleinere maat te kiezen dan je voor je normale mountainbike zou doen. Het ontbreken van een XS-maat is jammer, omdat dit het aantal lengtematen waarvoor deze fiets geschikt is beperkt en kleinere rijders effectief uitsluit.

Onderdelen

Op ons testmodel is Origine vertrokken van een Théorème GR Ultra-uitvoering, wat betekent dat deze is voorzien van een racestuur. In de configurator, die een breed scala aan kleuren en onderdelen omvat, biedt Origine ook een optie met een recht stuur voor wie liever een hardtail mountainbike wil.

Bij deze versie kun je via de configurator kiezen voor een Shimano GRX 1×12-speed derailleur, gecombineerd met een XT-crankstel en een kettingblad met 32 ​​tanden. De remmen zijn van hetzelfde niveau, met Shimano XT-remklauwen, GRX-gravelshifters en remschijven van 160 mm, wat meer dan voldoende is voor dit type fiets. We raden aan om te kiezen voor een hoogwaardiger model dan de standaard Shimano-remmen die hier gemonteerd zijn, omdat dit het remgevoel kan verbeteren en de remkracht iets kan verhogen, wat altijd een welkome verbetering is.

We zagen tijdens de presentatie van de fiets in mei vorig jaar al opvallende, brede Prymahl-wielen, maar die waren nog niet beschikbaar toen we ons testmodel ontvingen. Onze testfiets is uitgerust met een meer conventioneel paar. De Polaris C25 Pro-wielen komen uit het mountainbike-assortiment dat al een aantal jaren bestaat en zijn voorzien van eigen naven, platte spaken en 25 mm brede carbon velgen. Ze zijn uitgerust met Schwalbe Racing Ralph/Racing Ray-banden, eveneens specifiek voor MTB en bekend om hun veelzijdigheid. Deze banden zijn 2.25 inch breed, wat smaller is dan de 2.35 inch die tegenwoordig bijna standaard is op mountainbikes.

De overige onderdelen zijn van Ritchey, waaronder een Road Ergomax WCS-stuur dat we erg comfortabel vonden en een Mountain Trail TFS-stuurpen. Het zadel is een Fizik Terra Ridon 5X en de zadelpen is een carbon Ritchey Superlogic.

Versies, gewicht en prijzen

Ter herinnering: Origine bood altijd al de mogelijkheid om je fiets helemaal zelf samen te stellen met behulp van een configurator. Hiermee kon je niet alleen de framekleur kiezen uit een breed scala aan opties, maar ook de onderdelen. Het merk heeft de configuratiemogelijkheden van zijn Théorème-hardtail dan ook uitgebreid met de introductie van ‘hybride’ uitvoeringen.

De Origine Théorème GR is verkrijgbaar in twee uitvoeringen: de GR met een vaste voorvork en een recht stuur en de GR Ultra met een racestuur en een vaste voorvork … of met een mountainbikevork met 100 mm veerweg. Want ja, sommige mensen rijden nu eenmaal graag met een gravelstuur en een telescopische mountainbikevork! Kortom, er is voor ieder wat wils.

Deze configuratie van de Théorème GR is zeer toegankelijk, met prijzen vanaf € 2.375 voor de versie met recht stuur en € 2.755 voor het model met racestuur. Zelfs in de topuitvoering moet je flink je best doen om boven de € 4.500 uit te komen in de configurator.

Origine Théorème GR: de terreintest

We waren benieuwd om dit soort hybride tussen een mountainbike en een gravelbike te testen. Het was een primeur voor ons. We hadden daardoor een frisse kijk op dit type fiets, maar we konden hem niet direct vergelijken met andere modellen in zijn soort. Onze vergelijkingen zullen daarom voornamelijk worden gemaakt met hardtail mountainbikes voor crosscountry en meer traditionele gravelbikes.

Eerste vaststelling: met onze lengte van 1m79, wat ons normaal gesproken tussen maat M en L plaatst, voelden we ons zeer comfortabel op deze Origine Théorème GR in maat M. Vergeleken met een klassieke gravelbike voelt de cockpit merkbaar hoger aan dan op de meeste gravelbikes die we normaal testen, wat resulteert in een comfortabele zitpositie met een kleiner hoogteverschil tussen zadel en stuur. De zitpositie is relatief rechtop, maar voelt toch sportief aan. Waarom? Simpelweg omdat je, ondanks de korte stuurpen, meer gestrekt zit op deze hybride fiets dan op een mountainbike (wat logisch is). We raden je dan ook aan om voor de kleinere maat te kiezen als je twijfelt. Ja, we rijden vaak met onze handen op de remgrepen, en dat geeft de indruk dat je een stuurpen van 15 cm op je mountainbike hebt gemonteerd, als je begrijpt wat we bedoelen. Kortom, het is mogelijk om zeer comfortabel te zitten op dit type fiets, maar let goed op bij het kiezen van de maat en de onderdelen van de cockpit bij je aankoop.

Als je eenmaal gewend bent aan de comfortabele hybride rijpositie, geniet je van een wendbare en speelse fiets die een pure rijervaring biedt. Hij is bovendien duidelijk veiliger dan de meeste klassieke gravelbikes op de markt, met name dankzij de langere wielbasis en bredere banden. Je zult merken dat je met vertrouwen steilere of ruigere paden kunt bedwingen.

Op die ruige paden ben je natuurlijk niet zo snel als met een hardtail mountainbike met een recht stuur, maar je hebt nog steeds meer mogelijkheden dan met een pure gravelbike. En je haalt veel plezier uit het temmen van een fiets zonder vering, vooral op korte, snelle en bochtige singletracks die niet per se ruig zijn, omdat je op dit type fiets meer vertrouwen hebt dan op een klassieke gravelbike.

De stijfheid van de vaste Origine-voorvork is goed in balans en vormt een mooie aanvulling op de achterkant van het frame. De reacties op grotere schokken zijn stevig en je moet de fiets inderdaad goed vasthouden, dat spreekt voor zich, maar dat hoort bij het plezier en de sensaties die je met dit type fiets zoekt. Aan de andere kant is de trillingsdemping uitstekend en is de Théorème GR duidelijk comfortabeler dan een gravelbike. Dat hebben we ook te danken aan de 2.25 inch banden, die aanzienlijk bijdragen aan zowel comfort als veiligheid.

Hoewel we de Racing Ralph/Ray-combinatie geweldig vinden voor MTB omdat het een echte all-weather/all-season combinatie is, moeten we toegeven dat het rendement vrij gemiddeld is in vergelijking met wat we gewend zijn op gravelbikes. Voor de winter is het een veilige keuze, maar voor andere seizoenen zouden we kiezen voor Thunder Burt-banden van Schwalbe, of zelfs bredere gravelbanden (55 of 60 mm) zoals we die steeds vaker zien. Hoe dan ook, dankzij de ruimte tussen het frame en de wielen zul je in de winter nooit problemen ondervinden met modder.

Over het algemeen waren we niet echt onder de indruk van de prestaties van deze Théorème GR. De fiets accelereert weliswaar vlot en hij stuurt goed in vergelijking met een mountainbike, maar door de positie van de handen op het stuur vergelijken we hem toch eerder met een gravelbike. En dat is waar hij tekortschiet. Andere banden verbeteren de situatie, maar veranderen het spel niet compleet. Het is duidelijk dat op dit niveau de schijn kan bedriegen. Of preciezer gezegd: een simpele verandering van het stuur is niet genoeg om van een mountainbike een gravelbike te maken. Je bent weliswaar iets sneller dan op een mountainbike op glooiende stukken dankzij een efficiëntere en aerodynamischere positie, maar je kunt niet concurreren met echt hoogwaardige machines die puur voor gravel zijn ontworpen.

Als je van plan bent om gravelraces te rijden of een prestatiegerichte fiets zoekt, is dit waarschijnlijk niet de beste optie. De Théorème GR komt pas echt tot zijn recht tijdens sportieve ritten, waarbij je geniet van een ontspannen rit en tegelijkertijd een lichte en responsieve fiets waardeert. Hij was ook onze gezel tijdens de Challenge Tourmagne, een bikepackingtocht van meer dan 900 km. En daar bleek hij de perfecte avontuurlijke metgezel! De zitpositie is zeer comfortabel voor lange dagen in het zadel met constante snelheden. Hij stelt je ook in staat om met meer vertrouwen om te gaan met de onvermijdelijke onverwachte gebeurtenissen van zo’n lange route, terwijl je de eenvoud van een fiets zonder vering behoudt.

Verdict

We vermoedden het al, en deze test bevestigde het: een racestuur is niet genoeg om van een mountainbike een gravelbike te maken. Het is ingewikkelder dan dat. Als je geniet van de verschillende handposities die een gravelbike biedt, maar de klassieke modellen te veeleisend en te belastend voor je nek vindt, dan zou een fiets als de Théorème GR zeker iets voor jou kunnen zijn dankzij de hogere voorkant, die zorgt voor een meer rechtopzittende rijpositie. Je wint ook aan comfort en een gevoel van veiligheid, terwijl je op een eenvoudige machine blijft die pure rijervaringen levert. De Théorème GR is echter niet te vergelijken met een goede klassieke gravelbike qua puur rendement, noch met een mountainbike met een recht stuur op meer technische ritten. Iedereen heeft zo zijn eigen voorkeur, en we zijn blij dat de uitwisselbaarheid van veel huidige onderdelen de creatie van hybride fietsen mogelijk maakt. Het doel van dit type fiets is niet om de massa aan te spreken of mountainbiken en gravelbiken te revolutioneren, maar om een ​​oplossing te bieden voor een nichegroep rijders die eindelijk de hybride fiets kunnen vinden die ze al die tijd misten. De Origine Théorème GR is namelijk geen echte gravelbike en ook geen echte mountainbike … en dat is prima! Let er wel op dat je de juiste maat kiest bij aankoop.

Meer info via www.origine-cycles.com